تاجیکستان، خط نخست نبرد در بازی بزرگ
ترکیه مجری انتقال داعش از کشورهای منطقه به کنار مرزهای تاجیکستان است و مأموریت دارد نقش سوریه را در آسیای میانه بازی کند 
تاریخ انتشار:   ۲۳:۰۲    ۱۴۰۴/۲/۱۳ کد خبر: 177208 منبع: پرینت

از دید تاریخی، جهان پس از جنگ جهانی دوم، بین دو قدرت بزرگ و پیروز جنگ «آمریکا و روسیه» تقسیم شد.
این دو قدرت جهانی، هرکدام سعی و تلاش داشتند با قانون و نظم نوین خود، جهانی را مدیریت کنند.
آمریکایی‌ها با نظام سرمایه‌داری یا کاپیتالیسم و شوروی با نظام سوسیالیستی، سرزمین و جغرافیای زیر حاکمیت خود را مدیریت می‌کردند و هر دو قدرت جهانی تلاش داشتند، جهان را با شیوه و روش خود مدیریت کنند.
برای این منظور هرکدام در صدد این بودند تا رضایت بیشتر کشورهای جهان را به طرف‌داری از خود جلب کنند.

جنگ ویتنام نتیجه همین رقابت بود که «هوشی مین» رهبر استقلال‌طلبان ویتنام شمالی، صلاح مملکت خود را در نظم تعریف شده‌ای شوروی «سوسیالیستی» دید و تفسیر کرد که این امر خشم آمریکا را برانگیخت و ناگزیر به مداخله نظامی در این کشور شد. روس‌ها که سرمست فتح برلین بودند کوتاه نیامدند و برای دفاع از حامی نظم جهانی خود از مردم ویتنام شمالی تحت مبارز ستم ناپذیر «شی مین» پشتیبانی تسلیحاتی کردند که در نتیجه آمریکا پس از ۸ سال جنگ خونین شکست و در سال ۱۹۷۳ طبق پیمان پاریس این کشور را باشرم ساری ترک کرد.

افغانستان:
هسته و فلسفه شکل‌گیری افغانستان بر اساس بی‌طرفی بین شرق و غرب استوار است؛ اما در سال ۱۳۵۷ داوود خان این نگاه بی‌طرفی را شکست و تمایل به غرب پیدا کرد؛ امری که روس‌ها آن را برنتابیدند و در یک کودتای کمونیستی داوود را کشتند.
غربی‌ها، در رأس آمریکایی‌ها که ویتنام را ازدست‌داده بودند؛ این نوبت حاضر نبودند افغانستان را نیز از دست بدهند. مجاهدان را در پاکستان تسلیح و با دولت طرف‌دار روسیه وارد جنگ شدند، مجاهدین به نقطه‌ای رسیدند که دولت کمونیستی را به چالش‌های جدی مواجه کردند. روس‌ها ناگزیر شدند برای حمایت از دولت دست‌نشانده‌شان به‌صورت مستقیم مداخله کنند.
جنگ‌ها گسترش و پس از ۱۴ سال جهاد و جنگ؛ سرانجام روس‌ها زمین‌گیر شدند و اقتصادشان دیگر توان پشتیبانی این جنگ پرهزینه را نداشت و این کشور را به غربی‌ها واگذار کردند. امری که نه‌تنها افغانستان که ۱۴ جمهوری خودمختار قومی و وابسته به روسیه را نیز اجازه دادند تا اعلام استقلال کنند.

خاورمیانه:
کشورهای خاورمیانه تا سال ۱۹۱۷ بخش از امپراتوری عثمانی بودند و امپراتوری عثمانی به‌عنوان نماینده جهان اسلام در غرب شناخته می‌شد که نگاه مثبتی به آن نداشتند. قدرت‌های غربی؛ به‌ویژه فرانسه و بریتانیا در یک تفاهم با حاکم عربستان سعودی؛ مبنی بر این که اگر کشورهای عربی بر ضد ترک‌ها قیام کنند، ما پس از پیروزی استقلالشان را به رسمیت خواهیم شناخت، وارد تعامل شدند. عرب‌ها به این امید با انگلیس‌ها تفاهم و به‌صورت مشترک به جنگ ترک‌ها شتافتند. سرانجام خلافت عثمانی پس از ۶۰۰ سال با شکست در جنگ دوم جهانی، به تاریخ پیوست و کشورهای عربی توسط: فرانسه، انگلیس و روسیه اشغال و بین خود تقسیم کردند که در این تقسیمات؛ لیبی، عراق و سوریه به روسیه رسیدند.
اما پس از شکست روسیه در افغانستان، آمریکایی‌ها از فرصت استفاده کردند و به جنگ هم‌پیمانان سابق این دشمن دیرینه‌ای خود «روسیه» در خاورمیانه که پیرو نظام سوسیالیستی بودند، شتافتند. در عراق به بهانه سلاح کیمیایی، به‌صورت مستقیم مداخله کردند؛ دولت لیبی را با پشتیبانی مخالفان و حمله‌ای هوایی سرنگون کردند؛ داستان لیبی را در سوریه برنامه‌ریزی کردند که پس از ۱۳ سال جنگ و خون؛ سرانجام آخرین هم پیمان روسیه در خاورمیانه را نیز سرنگون کردند.
تا اینجا موفق شدند پس از ۷۵ سال ریشه‌ای نظام سوسیالیستی و وابسته به روسیه را در خاورمیانه و منطقه ریشه‌کن سازند.

طالبان:
آمریکایی‌ها، با لابی قدرتمند سه پشتون؛ خلیل زاد، کرزی و عمران خان، افغانستان را مشروط بر این که حافظ منافع غرب باقی بماند و طبق دستورالعمل آنان عمل کند، به طالبان واگذار کردند؛ اما گذشت چهار سال، نشان داد که علی‌رغم کمک‌های میلیونی هفته‌ای، طلبان نه‌تنها این خواست آمریکایی‌ها را برآورده نساخته‌اند که خود را با دشمنان آنان نزدیک و هماهنگ‌تر ساخته‌اند.
گسترش همکاری با کشورهای روسیه، چین و ایران که تا هنوز بانظم روسی مدیریت می‌شوند، برای غربی‌ها غیرقابل‌پذیرش است.
قطری‌ها در این مدت تلاش زیاد کردند تا طالبان وادار سازند که مطابق تعهداتشان عمل کنند؛ اما به نظر می‌رسد بی‌ثمر و بی‌فایده بوده است و باگذشت هر روز روابط طالبان با نیروهای منطقه‌ای در حال گرم‌شدن است؛ این امر سبب شده است تا غربی‌ها در هماهنگی با پاکستان در فکر بدیل طالبان باشند و گزینه سر میز فعلاً داعش است؛ همان نیروهای تندرو که می‌توانند در شرایط کنونی بدیل طالبان و حافظ منافع غربی به‌مانند نیروهای جولانی در سوریه باشند.
از سوی دیگر قدرت‌های منطقه‌ای نیز در تلاش‌اند تا نیروهای مخالف طالبان را که ساکن ترکیه هستند پیش‌ازاین که گزینه داعش به مرحله‌ای عملیاتی وارد شود، با طالبان دور یک میز و پای گفتگو بنشانند و به یک تفاهم برسند؛ برای این منظور فعلاً به نظر می‌رسد لااقل تفاهم‌های ابتدایی بین چهره‌های شاخص ترکیه نشین با منطقه صورت‌گرفته است؛ اما جالب این است که علی‌رغم تلاش‌های منطقه‌ای برای تقویت صف طالبان، طالبان حاضر نیستند این چهره‌ها را در کنار خود بپذیرند؛ آخرین صحبت‌های وزیر خارجه طالبان «متقی» دال بر این مدعاست؛ روی‌هم‌رفته، بعید است این تلاش‌ها ثمربخش باشند.

تاجیکستان و تنهایی استراتژیک آن:
تاجیکستان یگانه کشور فارسی‌زبان در بین چهار همسایه ترک‌تبار خود است که از دید تاریخی و جغرافیایی، همیشه احساس ناامنی کرده است.
در سال ۱۹۲۴ زمانی ۱۳ کشور منطقه توسط دستور لنین نخستین رییس‌جمهور شوروی به جمهوری‌های خودمختار قومی تبدیل شدند، تاجیکستان یگانه کشوری بود که تشکیل نشد و در این تقسیمات مربوط ازبکستان محسوب شد؛ اما با قیام‌ها و مخالفت‌های نخبگان تاجیک؛ سرانجام روس‌ها ناگزیر شدند در سال ۱۹۲۹ جمهوری خودمختار تاجیکستان را به رسمیت بشناسند.
از سوی دیگر وضعیت مصیبت‌بار حاکم بر تاجیکان افغانستان است که در شرایط کنونی نمی‌توانند از سرزمین و هم تبارانشان چون دوران حکومت استاد ربانی پشتیبانی کنند.

روایت ایران به‌عنوان یک کشور فارسی‌زبان دیگر با روایت تاجیکستان در تقابل قرار دارد. روایت ایران، روایت مذهبی است؛ درحالی‌که روایت تاجیکستان روایت هویتی است.
از سوی دیگر رییس‌جمهور ایران یک ترک‌تبار است که روایتش به اندیشه و روایت تاریخی تاجیکان کاملاً در تقابل قرار دارد.
طرف دیگر قضیه، روسیه است که نمی‌شود بالای آن حساب باز کرد. داستان هم‌پیمانان روسیه در لیبی، عراق، و سوریه به‌خوبی نشان می‌دهند که زیر هیچ عنوان نمی‌شود بالای روس‌ها، اعتماد و حساب باز کرد.

بازیگر دیگر منطقه ترکیه است. رهبری این کشور همیشه نگاه خصمانه‌ای به تاجیکستان داشته است. ما دیدیم که چگونه در جنگ مرزی از قرقیزستان در برابر تاجیکستان با اهدای پهپاد حمایت کرد و یا برای یک حادثه تروریستی در ترکیه؛ سفر بدون ویزای شهروندان تاجیکستان به این کشور را ممنوع اعلام کرد.
حال از اقبال بد، همین کشور، مجری انتقال داعش از کشورهای منطقه به کنار مرزهای تاجیکستان است و مأموریت دارد نقش سوریه را در آسیای میانه بازی کند؛ چون ترکیه کشور حافظ منافع غربی در منطقه شناخته می‌شود و آسیای میانه نسبت آن روایت پان ترکی، بخش از قلمروی و نفوذ این کشور تفسیر می‌شود و در این امر او را نماینده ای سازمان ملل در افغانستان خانم «اوتونبایوا» که خود یک قرقیز است و به‌شدت اندیشه ضد تاجیکی دارد همراهی می‌کند. گزارش‌های ضد نیروهای مقاومت او و متهم ساختن کاذبانه آنان به تلفات ملکی ریشه در همین مساله دارد.

در بعد داخلی؛ فقر گسترده حاکم در تاجیکستان و تبلیغات گسترده‌ای رسانه‌های غربی نسبت سرکوب مسلمانان در این کشور، وابستگی اقتصادی به روسیه و فساد گسترده‌ای اداری، مواردی هستند که می‌توانند زمینه‌ای ابزار جنگ روانی را بر علیه این کشور مساعد سازند؛ ضمن این که روسیه شریک راهبُردی این کشور که در باتلاق جنگ اوکراین گیرکرده است و این جنگ چنان بر اقتصاد روسیه ضربه‌ای سنگین وارد کرده است که اگر بخواهد همکاری هم کند، دیگر توانش را ندارد تا از هم‌پیمانانش دفاع کند؛ نمونه خوب آن را در جنگ داخلی سوریه مشاهده کردیم که چگونه پشت‌هم پیمان تاریخی‌اش «اسد» را خالی و تنها رها کرد.

بنابراین؛ می‌شود گفت که در شرایط کنونی تمام قدرت‌های جهانی، فرامنطقه‌ای و منطقه‌ای در حال هسته‌گذاری در کناره‌های رود آمو جهت و رود به تاجیکستان هستند و این کشور دیر و یا زود به میدان نبرد و مکان تصفیه‌حساب بین قدرت‌های شرقی و غربی تبدیل خواهد شد و از اقبال بد ۶۰ میلیون تاجیک منطقه با آن نگاه راهبردی تاریخی؛ از پیش در کشورهای منطقه، تجزیه و تقسیم گردیده و قدرت بازدارندگی‌شان را از بین برده‌اند؛ چون شما زمانی قدرتمند هستید که متحد و منسجم و در یک جغرافیای مشخص زندگی کنید. شما زمانی یکجا باشید، قدرت هستید، زمانی قدرت باشید، تولید ثروت می‌کنید و زمانی تولید ثروت کردید، بازدارندگی ایجاد می‌کنید و دیگر هر اهریمن و بی‌ریشه نمی‌تواند در زمین و جغرافیای شما چون جولانی، جولان دهد!
امیدوارم هرچه نوشتم اشتباه باشد و چنین چیزی هرگز صورت نگیرد؛ اما بدبختانه تمام داده‌های تاریخی دال بر این است که چنین امری بعید نیست؛ مگر این که طالبان توسط نیروهای بومی در شمال به چالش کشیده شوند و در دل خاک، خاک شوند.

با حرمت ۱۴۰۴/۲/۱۳
جلالی


این خبر را به اشتراک بگذارید
تگ ها:
تاجیکستان
آمریکا روسیه
نظرات بینندگان:

>>>   تاجک ها تاریخ 5000 ساله دارند انشالله هیچ .... نمی تواند گوهی بخورد ولی تنها مشکل (کل کفار ملت واحد) است که امریکا وروس هر دو کفر هستند معامله گری وبی ناموسی در ذات شان وجود دارد.
آریا از جرمنی

>>>   ما ایرانی هستیم و ربطی به تاجیکستان و افغانستان و عربستان و عراق و اروپا نداریم... برای حفظ خود گاهی متوسل به هویت سرفی می شویم و گاهی تمایل به غرق شدن در تمدن غربی داریم. گاهی هویت باستانی و فرهنگ فارسی و گاهی فرهنگ اسلامی و عربی رو زین می کنیم. ساید امروز با روسیه و چین و در پس پرده با آمریکا و اسرائیل و غرب... این تلاش برای حفظ خود به هر شکل و وسیله ای شاید گاهی موافق هویت تاریخی ما باشد و گاهی بز خلاف هویت تاریخی ما باشد... اما هویت اصلی ما حفظ خودمان هست.. گاهی با فزهنگ فارسی و گاعی عربی و گاهی ترکی و گاهی غربی و هر چه که ما رو یک نفس بیشتر زنده نگه دارد.. این تاکتیک تاریخی از سر ناچاری به ما تحمیل شده است برلی همین پیش می آید بسیاری از ایران و ایرانی رنجیده می شوند ولی در نهایت اقتضای طبیعت این سرزمین و مردم اون رو ذرک می کنند..

>>>   اکثرا" آنچه را ما شر میپنداریم به خیر تمام میشود.
اگر این بار تاجکستان مرکز تقابل شرق و غرب قرار گیرد به احتمال زیاد که سمرقند و بخارا از اوزبیکستان جدا خواهند شد و جغرافیای ماورای آنو تغیر شکلی خواهتد داد.

>>>   حقیقت وواقعیت را نوشتید مثلث شوم پشتون های فاشیست خلیل زاد،کرزی وعمران خان افغانستان به طرف بدبختی وجهالت سوق داده شدند واین یک سازش وپروگرام برای پشتون سازی مکمل کابل واکثریت مناطق فارسی زبانان افغانستان است.پشتون ها میدانیست که کابل پایتخت افغانستان در صدسال آخر سکونت گاه فارسی زبانان است وفارسی زبانان کابل مردم بافرهنگ وعلم دوست هستند وزبان شهر مردم کابل به فارسی تبدیل شده است لذا برای محو زبان فارسی درکابل وفرهنگ علم ومعرفت درین شهر طالبان تحت نام دین ومذهب دیوبندی توسط ملث شوم فاشیستان خطرناک خلیل زاد،کرزی وعمران خان پاکستانی برمردم مومن،علم پرور و بافرهنگ مسلط گردیدند وازین طریق این بدبختی وپشتونیزم بر مناطق دیگر افغانستان نیز به مرور زمان مسلط میشوند .الا لعنت الله علی القوم الظالمین.آمین .
ع.ناصری

>>>   به جلالی صاب یک قصه یک نوکر خان برایت روایت کنم حوجاج یعنی برای ادای حج حاجی صاحب ها به مکه رفتن در بین این حاجی ها یک نوکر خان هم بود مردم به هرجای مکه مکرمه که میرفتن دعا و زاری میکردن یا برای خود و یا خانواده خود با از گناهان خود توبه یا برای تمام مسلمانان میکرد گریه میکرد نوکر خان صاب چی میگفت خدا باز اون زمان ما را بیار تا باز سری پلانی جزبه کنم پلانی را یک خوب لت کوب کنم پلانی را دوشب نان نتیم جلالی صاب تو هم مثل نوکر اون خان جلالی صاب خودت گواه بر این استی که در تاجیکستان فساد گسترده است رهبر تاجیکستان فقط برایش منصب چوکی خانواده گی تاجیکستان را ایداره میکند حاضر نیست تاجیکان مسلمان خود را از ترس ار دست دادن قدرت چوکی خودش که دست شسته از مسلمانی از مسلمانی خود و خانواده که تیر شده مسلمانان تاجیک کشور خود را هم به هربانه شکنجه میکند یا میکوشن یا تبعید اش میکند که فقط خودش و خانواده خود را بر سر قدرت باشد مگر کشورهای همسایه تاجیکستان ترک تباران را ببین در اصل در کل که نگاه کنیم تاجیک ظرفیت یک کشور با یک ملت ندارد فوری یا لندغری میکند یا بی دینی میکند یا فحشاء گری میکند اگر این ها را نکند دمبره و رقص که دیگه در خون شان است اگر حامین دمبره و رقص که کند دیگه همه این آفت ها خود به خود محیا میشه هم کشور را به نابودی می کشه هم روز گار ملت تباه میکند یک نمونه حامین مقاومت احمد مسعود مگر خانوادگی اداره نمیشه حامین خود تو که استاد یا سیاسی خود را میدانی تا هنوز برای تمام ملت افغانستان نویشته ای فقط تاجیک تاجیک تاجیکستانی مگر در این افغانستان فقط تاجیک است کو هزاره کو پشتون کو ترکمن کو بلوچ کو ایماغ کو پشئی کو قرقیز کو نورستانی این ها همه کچالو است شما سیاست مدار از تاریخ استقلال افغانستان دست شما بود یکمی حیا کن یکمی شرم کن یکمی کم دورغ بافی کن یکمی نظرت وسیع کن این قدر تنگ نظر نباش

>>>   در گذشته زبان رسمی تقریبا تمام جهان متمدن فارسی بود. بعد از قیام شیواجی علیه تیموریان در هند زبان ماراتا به جای زبان فارسی نشست. بعد از تصرف قونیه پایتخت سلاجقه روم توسط امیر قرامان زبان فارسی در آناتولی ممنوع شد. بعد از قیام راهبان مانوی صومعه لوتوس سفید علیه مغولان چین و تشکیل سلسله مینگ زبان فارسی در چین تضعیف شد. بعد از سرپیچی دوک نشین مسکو از اطاعت اردوی زرین زبان فارسی در روسیه کنار گذاشته شد. زبان فارسی تا تشکیل کشور پاکستان زبان رسمی تمام سرزمین های غرب رود سند و بلوچستان پاکستان بود. گفته میشود در زبان سلسله منغیت هر کس در بخارا فارسی صحبت می کرد به فلک بسته میشد

>>>   کیخسرو یاسین پور:
ان شا الله . ان شا الله .
ایران به بمب اتم دست می یابد .
شر طالبان کنده می شود .
راه آهن دوشنبه کابل مشهد هم راه اندازی می شود.
رسم الخط تاجیکستان هم از سیریلیک به رسم الخط فارسی برگردانده می شود
.ان شاءالله. ان شاءالله

>>>   جناب ناصری در تاریخ قوم تاجک به یاد داریدکه کدام رهبر ملی ووطن ددوست داشته باشید از بچه سقو دزدگرفته تا امر صاحب وطنفروش که هم غلام غربیها وبلندترین معاش راازامریک،انگلیس وامریکا با خاطر مبارزه علیه روسها دریافت میکردودر عین حال حلقه غلامی روسها رانیز در گردن انداخت و با غند 40 روسها پروتوکل امضاء کرد که دیگر باروسها نمی جنگد وفقط جلو جهاد پشتون ها را بگیرد وبرایشان مزاحمت کند. ولی همینقدر همت هم نداششت، 10 سال متواتر از ترس یک مجاهد تاجک کوهستانی از پنجشیر کله بیرون کرده نتوانست.قهرمانان دیگر تان مثل عطا فوف.قانونی وبسم اا....پشقل وبرادرا امر صاحب تقلبی(ده تا شویه) غیر از دزدی ولندغری وتن فروشی ودین فروش دیگر چه کمال داشتند.درین عصر مردم احمق نیستند که به شما اعتبار کنند. بناء در نخست شما یک رهبر وطندوست، دیندوست وغیرتی پیدا کنید بعد سرنده تاجکستان بزرگ بزنید، دزد ورذیل واوباش هیچگا نمیتواند شما را به جای برساند. قابل ذکر که من قوم پرست نیستم وبه قومیت ایمان ندارم امتی واقعی پیغمبر استم وقوم پرستی مسلمانرا از دایره امت اسلامی خارج میکند ول باعرض معذرت یک نخصه وحدت ویکپارچگی را برایتان پیشنهادکردم.از خاطریکه تاجکان مجاهد برادران واقعی من استند. ویکی دیگر اینکه توصیه های جلال کمونست را گوش نکنید، کمونستان وطنفروش ودینفروش افغانستان به اندازه احمق و ابله بودند که باعث ازبین رفتن مکتب منحوث کمونیزم شدند وبینی کمونیزم وروسها را بریدند. این ابله ها هنوز هم نجیب غلام ک ج ب را قهرمان و ناجی افغانستان میدانند.

>>>   به جلالی نویسنده محترم
فرمودید رییس جمهور ایران ترکتیار است که اشتباه کردید ایشان ایرانی وآذری وترک زبان هستند تبارشان ایرانی است وترکی سخن میگویند در مورد ایران چیزی ننوشتی که مهم وواقعیت باشد کلا ایران را تحلیل نکردی مطمنا ایران طرفدار تاجیکستان است برای اینکه تو دهنی به ترکیه بزند وشاخش را بشکند ایران ساکت نمی نشیند جنگ بین ایران وتوران وعثمانی جنگی ریشه دار در تاریخ است ایران پوزه عثمانی را به خام میمالد

ایمیل:
لطفا فارسی تایپ کنید. نوشتن آدرس ایمیل الزامی نیست
میتوانید نام و محل سکونت خود را همراه نظرتان برای چاپ ارسال نمایید
پربیننده ترین اخبار 48 ساعت گذشته
کليه حقوق محفوظ ميباشد.
نقل مطالب با ذکر منبع (شبکه اطلاع رسانی افغانستان) بلامانع است