تاریخ انتشار: ۱۰:۴۲ ۱۳۹۹/۱۲/۷ | کد خبر: 166418 | منبع: | پرینت |
مالکان شماری از چاپخانهها در کابل میگویند که سالانه صدها نسخۀ خطی ارزشمند تاریخی، از افغانستان قاچاق میشوند و در کشورهای دیگر به فروش میرسند.
به گزارش طلوع، بهگفتۀ آنان در جریان بیش از چهار دهه جنگ در کشور، یک بخش بزرگی از نسخۀ خطی به کشورهای اروپایی، عربی و آسیایی قاچاق شدهاست.
آنان میافزایند که یک شماری از این کتابها پس از فروش در بازارهای سیاه کشورهای چون ترکیه، هند، پاکستان و ایران دوباره چاپ و با بهای بلندتر به افغانستان وارد فرستاده میشوند.
یک نمونۀ آن قاچاق نسخۀ مثنوی معنوی مولوی با خط و مینیاتوری بهزاد است که پس از قاچاق از افغانستان به ترکیه، در قونیه چاپ شدهاست و اکنون نسخه برداشته شده از نسخه اصلی تا دوصد هزار افغانی در کابل به فروش میرسد.
"رساله در موسیقی" کتاب دیگری که در سال ۸۸۸ هجری قمری نوشته شدهاست اما این کتاب ۳۱سال پیش در ایران چاپ شده و دوباره به بازار کتاب افغانستان فرستاده شدهاست.
چهار جلد کتاب میرزا عبدالقادر بیدل نیز پس از قاچاق از افغانستان در دهلی چاپ شده و اکنون نسخههای آن در کابل به فروش میرسد.
شاه محمد رییس، فروشنده نسخههای خطی در کابل گفت: «کسانی که نسخههای خطی را از بازار، از من و یا از کسان دیگری یا از کتاب خانههای شخصی که نسخههای خطی نزد آنان است، میخرند، میدانند که چگونه این نسخههای خطی را انتقال بدهند.»
بهگفتۀ ناشران، این نسخههای خطی را قاچاقبران حتا از پشت در خانههای مردم خریداری میکنند.
عبدالودود مختار زاده، معاون اتحادیه چاپخانه داران کابل اظهار داشت: «وقتی که این نخسههای خطی خصوصأ در کشورهای همسایه و کشورهای بیرونی بازار پیدا کرد، بعد به کمبود روبرو شد.»
وسیم امیری، مالک چاپخانه امیری در کابل تاکنون سه کتاب خانه شخصی را با صدها نسخه خطی و کتابهای چاپی آن خریده است.
بخشی بزرگی از نسخه خطی را که وسیم امیری خریدهاست مربوط کتاب خانه صالح محمد پرونتا از فرهنگیان در گذشته کابل میشود.
وسیم امیری تصریح کرد: «یک گروه سه - چهار نفری روی این کتابخانه کار میکنیم که کتابها را شناسایی بکنیم و فهرست بندی بکنیم. یک اندازه یادداشتهای استاد پرونتا که روی این کتابها نوشته بود نیز برای ما کمک کننده است.»
اکنون آرشیف ملی خواهان خرید شماری از این نسخههای خطی از وسیم امیری است.
محمود مرهون، عضو هیات خریداری آرشیف ملی گفت: «تومورهای بسیار سابقه، کتابهای مذهبی فوقالعاده است که ما از اهل هنود و اهل سیک ما بسیار کتابهای خوب پیدا کردیم.»
در پنجاه سال گذشته برای نخسیتنبار امسال حکومت پس از اعلام یک فراخوان، پنجاه میلیون افغانی را چهارصد نسخه خطی خریداری کرد.
افسر رهبین، رییس آرشیف ملی بیان داشت: «قاچاق و خارج ساختن این آثار از محدوده جغرافیایی افغانستان یک جرم است.»
بهگفتۀ مقامهای حکومتی و نیز ناشران کتاب در کابل، ارزش گذاشته نشدن به نسخههای خطی در داخل کشور زمینه را برای بازار سیاه و قاچاق آن به بیرون از کشور فراهم ساخته است.
کد (9)
>>> چرا ریاست های اطلاعات و فرهنگ در ولایات فراخوان خرید و جمع آوری نسخه های خطی را نمیدهند تا زیر نظر متخصصین آرشیف ملی این آثار قیمت گذاری و خرید و به آرشیف ملی انتقال شود.
>>> میرزا علدالقادر دهلوی خودش در دهلی رندگی میکرد.
مولانا جلال الدین بلخی یازده ساله بود که از افغانستان بر آمد و در ترکیه زندگی میکرد و کتاب مثنوی را نیز در ترکیه نوشت.
پس آثار این شعرا ار دهلی و ترکیه در گذشته ها به افغانستان قاچاق شده بود و حالا دوباره به سرزمین های اصلی شان قاچاق شده است و درین کشور ها کسی چندان علاقه یی به آ ثار این شعرا ندارند و خط فارسی را نیز نمی فهمند،بنأ این آثار را چاپ میکنند و به قیمت گزاف بالای افغانها میفروشند و تجارت میکنند.
در افغانستان نیز اکثراً بخاطر تزیین الماری کتاب هایشان و بخاطر نشاندادن الماری کتاب هایشان در هنگام یگان انترفیو،این کتاب ها را در الماری کتاب ها میگذارند و خود را پروفیسور اعلان میکنند.
اگر ژورنالستان باور ندارند،قبل از انترفیو با این اشخاص،یک کتاب را از الماری آنها بیرون کنید و از آنها یک سوال کنید.ببینید که آیا جواب داده میتوانند و با نه؟
امروز شما میتوانید در یک موبایل و یا کمپیوتر و لپ تاب،تمام کتاب های دنیا را داونلود کنید.
پس اگر تشریفات و نشامدادن خود نیست،ضرورت به اینقدر الماری کلان کتاب چیست؟
آیا کتاب برای خواندن است و یا نمایش دادن؟
>>> مال خودشان است هر جا بخواهد میبرند
در مورد قاچاق چرس گفته شده؟
>>> قاچاق آثار تاریخی توسط حمیرا و امان الله نوایی درین مملکت پایه گذاشته شد.
آتش خاوری
مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است