سال ها است به ابتکار برخی از انسان های با وجدان و اهل فن این کشور سیستم کنکور افغانستان کامپیوتری شده است. پاسخ ها و جواب های سوالات آزمون سراسری توسط کامپیوتر نمره داده می شود. خوبی این سیستم این است که تعصب ندارد. درصد بندی اقوام را به رسمیت نمی شناسد. از اکثریت و اقلیت و شهروند درجه یک و دو سر نمی آورد. همه را به یک چشم می بیند. هرکس را به میزان توانایی اش در حل سوالات امتحانی نمره می دهد. این سیستم سبب شده است تا کنکور افغانستان تا حدودی از دست اندازی ها خارج شود. بچه و دخترهای غریب و زحمت کش این مردم از هر قوم و طایفه و تبار و منطقه و زبانی متناسب با لیاقت و استعداد خود به دانشگاه ها و موسسه های تحصیلات عالی کشور جذب شود.

رگ گردن تمامیت خواهان و استبداد پیشگان بر می خیزد اما در این چند سال اخیر شماری از تمامیت خواهان و استبداد پسندان که خود را نسبت به دیگران دارای حق اضافی فطری و شهروندی می دانند از این روند طبیعی و اخلاقی و شایسته سالارانه ناراحت اند. از خشم و عصبانیت رگ گردن شان برخواسته است. این عده گمان می کنند که در نتیجه وجود چنین سیستمی تمامیت خواهان و انحصار طلبان ضرر می کنند. شمار اندکی از این دسته به دانشگاه های کشور راه می یابند. در حالی که این عده به این باور و خیال خام اند که باید در هر زمینه حق و ناحق این بیشتر از دیگران بهره داشته باشند.

تلاش های عدالت ستیزانه:
با این که اصول ناظر به عدالت اجتماعی؛ برابری حقوق شهروندی؛ نفی تبعیض و امتیاز میان اتباع افغانستان مصرح در قانون اساسی کشور؛ زمینه هرگونه بی عدالتی و ستم ورزی و سهم خواهی و افزون طلبی را در این کشور از میان می برد اما متاسفانه در بسیاری از حوزه های مختلف شاهد رفتارهای ستم گرایانه و ظالمانه و سهم خواهانه و افزون طلبانه و تبعیض آمیز می باشیم. نمونه های از این استبداد پیشگی و تبعیض گرایی را بر می شمارم:

1- سهمیه بندی بورسیه:
اصل عدالت ایجاب می کند که افرادی به بورسیه های دولتی اعزام شوند که بالاترین درصدی را در کنکور و یا در طول سال های تحصیل در مقطع لیسانس احراز نموده و به دست آورده باشند اما متاسفانه بر خلاف این رویه و رویکرد عادلانه و شایسته سالارانه وزارت تحصیلات عالی بورسیه های دولتی را بر اساس ولایت سهمیه بندی نمودند. و با این سهمیه بندی صریحا عدالت را نقض کردند و شایسته سالاری را دفن نموند. بنده در آن زمان که این اقدام صورت گرفت هرچه داد و فریاد کردم گوشی برای شنیدن نیافتم.حتی با شگفتی برخی از مدعیان انحصاری عدالت خواهی نیز در صف موافقان قرار گرفتند!!

2- طرح سهمیه بندی کنکور:
این طرح در زمان عبیدالله عبید مطرح شد. این که مبتکر این طرح چه کس و یا کسان و جریانی بود نمی دانم اما این طرح با این رویکرد مطرح شد تا دانش در این کشور سهمیه بندی شود. مطابق این طرح؛ شایسته سالاری و عدالت و روحیه و رویه رقابت و مسابقه از میان می رفت با تلاش های که صورت گرفت الحمدلله این طرح خایینانه و ظالمانه از میان رفت.( برای مطالعه ابعاد خطرناک این طرح به مقاله این جانب در جمهوری سکوت مراجعه کنید.)

3- کمیته ملی کنکور:
وقتی برنامه سهمیه بندی کنکور شکست خورد. مستبدان در وزارت تحصیلات عالی - به رهبری عبید و تحریک برخی از تمامیت خواهان مجلس- کمیته به نام کمیته ملی کنکور که مرکب از 20 یا 21 تن از افراد باشند را روی دست گرفتند. این کمیته به اصطلاح ملی مرکب از 10 پشتون و 8 تن تاجیک و 2 تن هزاره و ازبک بود!!
این کمیته مورد استقبال قرار نگرفت. با تلاش هایی که صورت گرفت این طرح به نام ملی و صد در صد قومی؛ از سوی نخبگان مجلس از تمامی اقوام مردود اعلام شد.

4- کمیته کنکور- ریاست کنکور:
تمامیت خواهان در وزارت تحصیلات به منطور سهمیه بندی کردن اعلان ناشده دانش و کنکور تدبیری کارای دیگری را در میان آوردند. ساختن کمیته کنکور؛ برکناری ریاست آی تی از پروسه امتحان و قرطنیه ساختن پروسه نمره دهی است. براساس اصول و قاعده اداری؛ عملیه نمره دهی باید زیر نظر ریاست ای تی وزارت تحصیلات عالی انجام شود اما آقای داکتر ساعی رییس آی تی را عملا از پروسه نمره دهی برکنار کرده اند. صلاحیت و مسوولیت ایشان و ریاست آی تی را به کمیته کنکور و ریاست امتحانات دادند!!

5- قرنطینه ساختن پروسه نمره دهی!!
وقتی کامپیوتر نمره می دهد. چه نیاز است که پس از انجام برنامه نمره دهی کمیته کنکور که بازهم به صورت قومی و ظالمانه طراحی می شود چه مرضی دارد که به مدت یک تا دو هفته در تاریک خانه می ماند. آیا این کمیته و این قرنطین به منظور مهندسی کنکور نیست؟ آثار و شواهدی وجود دارد که این گمان را تقویت می کند که تمامیت خواهان و انحصار طلبان و عدالت ستیزان بی جهت و غرض و مرضی روزها و شب ها در آن نهان خانه نمی مانند. باید این تاریک خانه شفاف سازی و نور پردازی شود. تا روشن شود که در آن جا چه خبر است. مواردی دیگری از علم ستیزی و عدالت گریزی و ستم پروری در جریان ورود و پس از آن به دانشگاه علیه عده از شهروندان به صورت سیستماتیک اعمال می شود که از مجال این یاداشت برون است.

6- ستم جگر سوز دیگر:
درصد بندی آکادمی ملی نظامی
در بخش پذیریش دانشجو در آکادمی ملی نظامی از سال ها به این سو شاهد فی صدی بندی اعلام ناشده در مورد اقوام مختلف هستیم. مطابق این سهمیه بندی غیر اخلاقی و خلاف قانون اساسی و اصول ناظر به عدالت اجتماعی؛ اقوام بدون در نظر گرفتن معیار بالاترین نمره براساس یک سهمیه بندی غیر قانونی و غلط با درصدی های 40 درصد برخی دیگر 30 درصد و شماری 11درصد و 9 درصد در امتحان کنکور پذیرفته می شوند. در حالی که این سهمیه بندی جز با همان رویه های استبدادی قدیمی سازگار نیست. منطق عدالت گرایانه ندارد و بدور از برابری حقوق شهروندی است. این سهمیه بندی در مخالفت صریح با اصل نفی تبعیض و امتیاز میان اتباع افغانستان است.

با آمدن جنرال بسم الله خان به عنوان وزیر دفاع در نخستین سال وزارت اش؛ مذاکرات و رایزنی های جدیی برای برداشتن این درصدی بندی ظالمانه صورت گرفت. رهبری این فشارها و مذاکرات را بنده به عهده داشتم. سرانجام درصد بندی مرسوم جای خود را به معیار نمره و بالاترین نمره داد. در آن سال درصد بندی به هم خورد. برخی از اقوام که قبلا محکوم به 9درصد و 11درصد بودند. هر چند که بسیار بالاتر از معیار نمره می گرفتند. در آن سال تا 38 درصد ارتقا و پذیریش داشتند اما در سال بعد این درصد بندی باز به نحو دیگری اعمال شد.

متاسفانه بر اساس گفته های برخی از مقام های ارشد وزارت دفاع امسال نیز همان درصد بندی ظالمانه به نحو دیگری اعمال شد. از میان 387 تن متقاضی هزاره که بالای 333 نمره در کنکور امسال آدکامی ملی نظامی گرفته اند 100 تن را کم نموده و به 287 تن اکتفا کرده اند!! حال دیگر اقوام شریف افغانستان که از پیش معلوم است.

باید بدانیم که در وزارت تحصیلات عالی چه می گذرد. هرچند که خود آن مسوولان عدالت ستیز می دانند و هم تا حدودی خود ما... چاره کار چیست؟ مبارزه نظام مند حقوقی داد خواهانه برای دادگری و اقامه قسط و عدل. با صبری استراتژیک!


عارف رحمانی

>>>   در دو سال گذشته که هزاره ها در کانکور تقلب کردند و تا بیسوادترین آنها را هم جلب کردند چرا در فکر اقوام دیگر نبودید. وقتیکه موضوع دانش است چی ضرورت به مسله اقوام است که در کمیته چند پشتون و چند تاجک را ارائیه می کنید. پس هر کسی که استعداد و لیاقت را داشته باشد میتواند در کمیته شامل شود و ضرورت به این نیست که به اساس قوم کمیته ترتیب شود.

>>>   باید پست های جنگی رابه جنگ طلبها داد ورشته های علمی را به مردمان علم دوست داد به کسانیکه همیشه درین راه پیشروبودند ریاضی میدانند فزیک میدانند ساینس میدانند دست آورد ها هم دارند

>>>   ...امسال اکادمی ملی نظامی در حدود 650 نفر را جذب نموده است شما آنرا به اساس اصل ترکیب ملی قبول شده که همه ساله رعایت شده و هیچ سالی هم مغایر آن پذیرش صورت نگرفته است طور ذیل:
پشتون 40-45%
تاجیک30-35%
هزاره 15-18%
ازبیکها در حدود 11%
سایر ملیتها حدود 3%
محصلین جذب شده اند. اولآ اگر در کانکور ازمیان 387 اشتراک کننده 287نفر نمره بالا تر از 333 را اخذ گرده باشند آنهم با در نظر داشت مجموع نمرات که 360بوده باشد و 100 نفر هم حذف شده باشد درینصورت می توان گفت مادران هزاره شاگردان ممتاز بدنیا می آورند و این تجربه خود را به سایر مادران شزیک بسازندو آنها هم نوزادان ممتاز بدنیا بیاورند تا وطن گل و گلزار شوند. دوم اینکه این جوانان مستعید چرا به کانکور عمومی اشتراک نکردند چون می توانستند به فاکولته های دلخواه خود در دانشکاه کابل موفق می شدند. سوم درصورتیکه 287 نفر ازین جوانان جذب شده دیگر چه می خواهند چون بیشتر 40از% را تشکیل می دهد در حالیکه ترکیب هزاره ها در حدود 18% است. چهارم درسال جاری بیشتر از 170 نفر از هزاره ها شامل اکادمی شده است. در آخر باید گفت که در سال جاری بیشترین مداخله را در نتاءیج امتحان کانکور آقای جوهری معاون وزارت دفاع ملی به خاطر جذب بیشتر جوانان هزارها انجام داد. درین کشور هیچ کسی به حق خود قائیل نیست. متائسفانه!

>>>   در افغانستان همه چیز باید به گونه ای افغانی باشد . افغانی بودن یک برخوردی است به قضایا به شیوه ای خود ما. به این معنی که نباید نمونه اش در سایر کشور ها تجربه شده باشد . ما با وجودیکه حتا بودجه ی عادی خود را از عواید داخلی کشور تمویل کرده نمی توانیم برای اجرای هرکاری به اشکال گوناگون مصارف اضافی را متقبل می شویم و آنچه را که در جهان معلوم و هویدا است ، و آن روش های که در تجربه حقانیت آن ها به اثبات رسیده است ما یکبار دیگر تجربه نموده و در این تجربه از متود های افغانی کار می گیریم . کوتاه اینکه ثابت شده را یکبار دیگر می خواهیم با قبول هزینه ای هنگفت و با شیوه ای افغانی دوباره به اثبات برسانیم . بعضاً در کارهای ما آنقدر افراط و تفریط وجود دارد که عقل یک انسان با هوش نمی تواند آنرا قبول کند . از طرز برگراری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری گرفته تا شیوه ای اخذ امتحان کانکور . اگر ما هدف شوم نداشته باشیم و تنها به منافع ملی فکر کنیم تمام این پروبلم ها را به آسانی و بدون مصارف اضافی حل کرده می توانیم . ما در حل مشکلات خود در گام نخست باید از تجربه ی جهانی کار گرفته به طور خلاقانه در کشور خود از آن استفاده کنیم . کانکور شمول به دانشگاه چیزی است که هم خود افغانستان طی سالهای متمادی از آن به خاطر جذب بهترین ها استفاده نموده است و هم در دنیای دیگر از آن کار گرفته می شود . کانکور یعنی شرکت در یک مسابقه ای سالم و متکی بر معیار دانش که توسط نمره سنجش می شود . در این جا صرفنظر از این که این شخص شرکننده از کدام ولایت آمده ، به کدام ملیت ، دین و عقیده ، زبان ، قوم ، طبقه ، نژاد و جنس تعلق دارد با گرفتن نمره بلند باید برنده ای این مسابقه شناخته شود . سهم بندی روی معیارهای دیگر زیر هر نامی که باشد یک عمل مضحک ، خنده آور و دور از منطق بوده و جفای است نه تنها در حق آن شرکت کننده های که زحمت کشیدند ، علم و دانش آموختند و نمره ی بلند گرفتند ، بل که خیانتی است به منافع کشور . اگر شمولیت به دانشگاه به اساس نمره ای کانکور تثبیت می گردد پس سهم بندی زیر هر نامی که باشد معنی و مفهومی ندارد ، و هرگاه بر اساس استحقاق و سهمیه بندی تثبیت می گردد کانگور معنی و مفهومی ندارد . دو گانه بودن برخور به عین موضوع منفی بوده و اگر به کار برده می شود پس باز باید قبول کنیم که با یک شیوه ای صرف افغانی روبرو هستیم که نمونه اش تا کنون در جای دیگر دیده نشده و نتیجه اش نیز همین جارو جنجال ها و انارشیسمی است که ما با آن دست و گریبان می باشیم . این طرز برخورد بر علاوه از بی عدالتی بودن آن یک مشکل دیگر را در برابر اساتید دانشگاه قرار می دهد که حل آن اصلاً امکان پذیر نیست . آخر شما دو نفر را با سویه های بسیار متفاوت چگونه در یک صنف پهلوی هم نشانده و به استاد هم دستور می دهید که به آن ها درس با کیفیت بدهد . این مسأله شاید در مضامین اجتماعی آنقدر محسوس نباشد ، و لی در مضامین ساینس مشکل بزرگی است که در برابر هیئت تدریس یک دانشگاه قرار دارد . به طور مثال شما چطور در یک صنف درسی ریاضی اشخاصی را کنار یکدیگر می نشانید که نیم آن ها عملیه های ضرب و تقسیم را اجرا کرده نمی توانند ولی نیم دیگر در حل مشتق و انتی گرال مشکلی ندارند . کوتاه اینکه ، تعمق کنید و از این متود ها و شیوه های به اصطلاح افغانی صرفنظر کنید ، زیرا این گونه برخورد ها به نفع وطن و شهروندان ما نیست . بگذارید جهان و جهانیان به دیده ای تعجب و تحقیر آمیز تماشابین جریانات کشور و اعمال ما نباشند . آخر ما هم انسانیم و خداوند (ج ) برای ما عقل داده ، شعور داده و می توانیم خوب را از بد و خیر را از شر تمیز نمائیم . به امید روزی که واقعیت ملاک عمل و قضاوت ما باشد و هر افغان به طور آزادانه و بدون هراس از کسی بتواند سیاه را- سیاه و سفید را - سفید بگوید، رویکرد های منفی گذشته را نقد کرده و از آن به خاطر ساختن آینده ی بهتر پند و عبرت بگیرد . با احترام
داکتر صدیق ذهیب

>>>   تا وقتی که قومیت بر شایسته سالاری حکم باشد افغانستان روی خوبی وخوشی را نخواهد دید
خالد پشتون از کندهار

>>>   درکجاودرکدام عرصه تعصبات قومی،سمتی،زبانی ومذهبی وجودنداردکه دروزارت تحصیلات عالی وجودنداشته باشد. بااطمینان کامل گفته میتوانم که افغانستان در5سال آینده هم جورنمیشود.
محمدشریف ازمزارشریف

>>>   طوریکه همه میدانند که موضوع تعصبات در میان عوام کاربرد نداشته اما همین مسولین و سیاسیون هستند که بخاطر تامین منافع شان عوام را چوب سوخت ساخته در صدد منافع شخصی خودش میباشد. اینکه چرا موضوع تعصب و روابط درین مرزبوم روز به روز بیشتر میگردد. زیرا اقلیت ها با دامن زدن به تعصبات قومی، مذهبی و غیره بیشترین سود را در جریان 13 گذشته مسفید شده اند. در حالیکه باید مثل یک افغان و مسلمان درین سرزمین زیست.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است