یک چالش برای آنان که فارسی و دری را دو زبان می‌پندارند.
🔻اخیراً خبرگزاری بی‌بی‌سی صفحهٔ فارسی و دری خود را جدا ساخته است. اشخاص یا نهادهای دیگری هم هستند که باورمند به این جدایی هستند. آنان دری را خاص افغانستان و فارسی را خاص ایران می‌شمارند.
🔻من برای همه این اشخاص، هم‌چنین دست‌اندرکاران بی‌بی‌سی یک چالش مطرح می‌کنم. از این هشت بیتی که در اینجا نقل شده است، چهار بیت مربوط به شاعری از غزنی است، یعنی «سنایی غزنوی» و چهار بیت مربوط به شاعری از اصفهان است، یعنی «جمال‌الدین اصفهانی».
🔻به باور این گروه، به طور منطقی باید شعر سنایی به زبان دری باشد و شعر جمال‌الدین اصفهانی به زبان فارسی باشد. حالا درخواست من این است که تعیین کنند که کدام‌ چهار بیت دری و کدام چهار بیت فارسی است. البته در مورد هر بیت، باید دلیل آن را هم بگویند، یعنی کلمه‌ای یا کلماتی را مشخص کنند که در فارسی وجود دارد و در دری نیست، یا برعکس. چون این را می‌دانم که تشخیص بیت‌ها که از کدام شاعر است، به کمک یک جستجو با گوگل هم امکان دارد. چیزی که مهم است دلیل دری‌بودن یا فارسی‌بودن آن بیت است.
بیت اول
پرده‌دار عشق دان اسم ملامت بر فقیر
پاسبان دُر شناس آن تلخ‌آب اندر بحار
بیت دوم
وجه مخموری تو بر بوریای مسجد است
وز مسلمانی خویش آنگه نگردی شرمسار؟
بیت سوم
یک طپانچه‌ی مرگ و زین مردارخواران یک جهان
یک صدای صور و زین فرعون‌طبعان، صد هزار
بیت چهارم
از نگارستان نقّاش طبیعی برتر آی
تا رهی از ننگ جبر و طمطراق اختیار
بیت پنجم
اندر او بی‌تهمتی سیمرغ مُتْواری شده
وانگهی خیل کلنگان در قطار اندر قطار
بیت ششم
عقل اگر خواهی که ناگه در عقیله‌ت نفکند
گوش گیرش، در دبیرستان الرحمن درآر
بیت هفتم
تا ببینی صورت هر چیز را چونان که هست
تا که بشناسی سر از دستار و گوش از گوشوار
بیت هشتم
گر به دیباهای رنگین آدمی گردد کسی،
پس در اطلس چیست گرگ و در عبایی سوسمار؟
من باز در یادداشتی دیگر پاسخ را بیان خواهم کرد و نکاتی هم خواهم افزود که جالب است.
🔻 و این نیز گفتنی است که در همین زمینه یعنی بحث «فارسی یا دری» در افغانستان، یک گفت‌وگوی مفصل با پایگاه خبری - تحلیلی روایت داشتم که به‌زودی منتشر می‌شود و آنجا بسیار مباحث بیان شده است.

محمدکاظم کاظمی

>>>   این اشعار همه به زبان دری هستند.
در گذشته ایران نیز به زبان دری تکلم میکرد.
بعد از آن که عرب ها اسلام را به ایران اوردند،زبان دری نیز از بین رفت و جایش را زبان عربی گرفت.
در دوران سامانیان در تاجکستان زبان دری دوباره زنده شد.
در ایران نیز زبان دری دوباره زنده شد.
حتی زبان دری توسط سلاطین افغان در دوران سلطنت دهلی به هندوستان نیز انتقال پیدا کرد و زبان رسمی دربار هندوستان شد.
اما در زمان رضاشاه پهلوی، بخاطر خصومتی که با عرب ها داشت،زبان دری را عرب زدایی کرد و لغات های عربی را از آن بیرون کرد و لغات های معادل برای آن جور کزد و حتی یگان لغات های فرانسوی را نیز جایگزین لغات های عربی کرد،مثل مرسی(تشکر).
حالا لهجه و طرز حرف زدن ایرانی ها کاملاً با افغانها فرق کرده است و افغانهای اطراف و قریه جات به لهجه ایرانی بلد نیستند و ایرانی ها نیز به لهجه افغانی.
هرچند در دوره حکومت کرزی،افغانهایی که از ایران دوباره به افغانستان آمدند،کوشش کردند در تلویزیون ها و اخبار و رادیو ها،لهجه و زبان ایرانی را مروج کنند،اما بعد از آمدن طالبان،حالا طالبان کوشش دارند در تلویزیون ها و اخبار و رادیو،دوباره زبان دری را انکشاف بدهند.

>>>   اگر امروز بگویم که لسان ما دری و یا فارسی است کدام مشکلات زندگی ما را کم میکند یک گروه جاعل آمده آنرا از بین میبرد و تعدادی هستند که میگویند این دری است و فارسی است فارسی را بگذارید برای ایران ما را بگذارید به دری و تاجکستان را بگذارید به قسمی که گفتگو میکنند امروز از تلویزیون ها و یوتوبر ها نمی شنوی که درست از لغات دری استفاده کنند لغاتی که ایرانی ها از لسان خارجی گرفته اند استفاده میکنند

>>>   افتخاربه اقای کاظمی.واقعا واقعا.
عاقل

>>>   لالام جان خود انگلیس افغانستان را منحیث یک حایل میان راج هند و روسیا ساخت و طبیعتاً هویت آن را هم خوداش بر اساس پرروگرم های استعماری بنا گذاشت فاش بگویم اساس هویت ملی افغانی ٫افغانستان بر فارسی ستیزی پی گذاشت همان که در هند کرد و از اساس ریشه زبان فارسی را کند . این که من نوشته میکنم نمیشود با افغانیسم پشتونیزم به سر برد همین شناخت از ذات و وجود این جریان است که اصلاح پذیر نیست

>>>   همه این بیت ها فارسی است.
گویش های افغانستانی و ایرانی و تاجکستانی را میشود دفارسی دری و فارسی ایرانی و فارسی تاجیکی نامید اما اصل زبان فارسی است
اما در مورد گویش ها در داخل افغانستان ، گویش های کابلی و لوگری و پنجشیری و شمالی و تخاری و بدخشانی و ارگونی و گردیزی و هزارگی و ده ها گویش دیگر همه از ریشه فارسی دری است و به همینگونه گویش های مختلف در ایران و در تاجیکستان وجود دارد.
اما در مورد بی بی سی قصه شاید بر سر لحاف ملا باشد.
بخش پروگرام فارسی دفتر و دیوان خود را خواهد داشت که همه دست اندر کاران اش ایرانی خواهند بود و بخش دری هم همینگونه و همه کارمندانش افغانستانی خواهند بود.
در بخش پشتو هم پشتون های افغانستانی و پشتون های پاکستانی شاید امروز یا فردا دم و دستگاه خاص خودشان را خواهند داشت .

>>>   ماست شیر نیست اما از شیر است.
پنیر و قیماق و چکه و کتخ و قروت و همه مشتقات شیر از شیر هستند اما شیر نیستند.

>>>   این یک شیطنت استعمارگران انگلیسی است برای جدای ملت‌ها.
فارسی همان دری است دری همان فارسی.
انگلیسی های شیاطین در طول تاریخ ملت‌ها را از هم جدا کرده اند.

>>>   یک وقتی زبان هندی و اردو هم یک زبان بود و لی حالا به دو زبان تقسیم شده که الف با آن هم مانند تاجکی و دری یا فارسی فرق میکنند. در حالیکه در گفتار و حتی لهجه هیچ فرقی ندارند. این چیز ها اتفاق میفتد. اگر نان قدیمی اش یعنی دری یا درباری میبود اشکالی نداشت و لی وقتی اسم فارسی بمیان آمد آنرا مربوط فارس ساخت که تاجکستان و افغانستان ازان دوری کردند. افغانستان همان اسم قدیمی اش یعنی دری بکار برد و تاجکستان هم اسم محلی اش یعنی تاجکی را به کار برد. حالا شما هرچقدر چیغ بزنید تاجک از تاجکی تیر نمیشود و افغان از دری و ایرانی هم از فارسی. ایرانیهارا بکشی هم قبول نمیکنند که نام این زبان دری هم بوده است.

>>>   چرا این همه درباره یک موضوع ساده بحث و حرف پیش میکشید ؟؟ حالا فارسی یا دری یا تاجیکی چه فرقی دارد ؟؟ کجا دیده اید که آمریکا و انگلیس بر سر نحوه گویش و طرز تلفظ کلمات انگلیسی بحث کنند ؟؟؟ این ترفندها را برای ملتهای ساده در آسیا بپا میکنند که بیشتر بین کشورها و مردم این کشورها فاصله و نفاق بیاندازند ... التماس کمی تفکر !!
چرا حالا بحث گویش را هم به بقیه حرفها و بحثها اضافه میکنید ؟؟؟

>>>   قضاوت بدست شما.
علما،دانشمندان ومحققین اروپا وامریکا،کاشفین برق وکمپیوترو سیاره های هزارهاکیلومتردورتر اززمین:انسانهای امروزی هیچکدام ۱۵۰ سال قبل وجودنداشتند و۱۵۰ سال بعدهم به یقین هیچکدام وجود نخواهد داشت وهمه رهسپاردیارعدم میشوند.
ملای مسجدما: سواربران گوسفندو مظلوم وبیگناهی راکه دست وپایش رابسته وسرش جداکردید ازپل صراط(باریکترازموی وتیزترازتیغ)عبورمیکنید وداخل دروازه بهشت میشوید ودرانجا۷۲ حورزیبا وتنبان کشیده منتظرتشریف اوری شماست.حوض بگیروکوزه ره پرکو.
قضاوت باشما
عبید بیدار

>>>   بی بی سی نقش شیطان را بازی می کند. شعارش نیز اختلاف بیانداز و حکومت کن است. این بار نیز جهان شاهد خطوات (گام های) شیطان است. دری و فارسی ریشه مشترک و مستحکم دارد و به هر بادی نمی لرزد.