تاریخ انتشار: ۱۱:۲۶ ۱۳۹۳/۱۱/۱۹ | کد خبر: 88872 | منبع: | پرینت |
بی بی سی و تلویزیون های آریانا نیوز و نور، در گفتگویی، تغییرات و اصلاحات در نظام انتخاباتی را به بحث گرفتند که در زیر به آن اشاره شدن است.
در تهیه متن توافقنامه سیاسی حکومت وحدت ملی نقش کلیدی داشتید و مسول امور تکنیکی انتخابات از سوی تیم اصلاحات و همگرایی بودید، پرسش من این است که چه مواردی در توافقنامه راجع به نظام انتخاباتی افغانستان گنجانده شده است و حالا حکومت وحدت ملی برای عملی کردن آن چه کارهای روی دست بگیرد؟
من باید توضیح دهم که مسوول بخش تکنیکی انتخابات ازسوی تیم اصلاحات و همگرایی نبودم من مسوول و رییس هیات مذاکره کننده از سوی تیم اصلاحات و همگرایی بودم. همان گونه که درجریان هستید مذاکرات از ابتدا تا انتها چیزی درحدود چهار ماه طول کشید دراین گفتگوهای تاریخی ما با تیم تحول و تداوم وارد مذاکرات سخت اما سازنده شدیم. رییس هیات مذاکره کننده از سوی تیم تحول و تداوم عمدتا محترم حنیف اتمر بود. حاصل این گفتگوها تهیه متنی شد بنام موافقتنامه ساختارحکومت وحدت ملی و همان گونه که اشاره کردم، حکومت وحدت ملی درست براساس یک توافق سیاسی و در چهارچوب همین سند، ساخته شد.
در قانون اساسی اشاره ای به حکومت وحدت ملی نشده است. در این سند مسایلی اساسی زیادی طرح شده که بخش های آن عملی نشده اما قسمت های ازموافقتنامه صورت عملی بخود گرفته است مساله کابینه، صلاحیت ها و اختیارها رییس اجرایی و اصولا تشکیلات ریاست اجرایی اداره جلسات شورای وزیران و کابینه که چه گونه ازسوی رییس جمهور و رییس اجرایی اداره و چه موضوعاتی را کابینه و شورای وزیران مورد بحث قرار می دهند اما نکته اساسی و بسیار مهم که مرتبط به ساختارنظام انتخاباتی می شود این بخش همان گونه که در موافقتنامه حکومت وحدت ملی درج شده است، مستلزم یک کار اساسی و زیربنایی دیگر هم است و آن ایجاد یک کمیسیون مشترک ازسوی رییس جمهور و رییس اجرایی هست. در سند آمده که برای تغییرات در نظام انتخاباتی در هر دو ساحت قانونی و تیوریک و درعرصه عملیاتی و اجرایی باید اصلاحات عمده ای بوجود آید و این کار با توافق رهبران حکومت وحدت و ایجاد یک کمیسیون مشترک ممکن و عملی است در غیر آن صورت مشکلات و دشواری های نظام انتخاباتی در دو ساحه قانون گزاری و ساختاری سری جای خود باقی می ماند.
خوب در عرصه قانونی و همین گونه در عرصه مکانیزم ها انتخاباتی به صورت مشخص درمورد دو کمیسیون چه کارهای صورت گرفته است عرصه قانونی باشد منظور این است که درمورد ساختار دو کمیسیون انتخابات چه اقداماتی صورت گرفته است؟ می دانید که زمان برگزاری انتخابات پارلمانی خیلی نزدیک می باشد.
این موضوع خیلی اهمیت دارد ما البته در هردو عرصه قانون و ساختار باید صحبت نماییم و کارهای که باید انجام شود را با مردم درمیان بگذاریم. با توجه به ماهیت و نوع سوال شما می پردازیم به ساختار دو کمیسیون و کارهای که باید دراین مورد انجام شود را برمی شماریم. کمیسیون انتخابات متشکل از دو بخش و دو ساختارمی باشد. کمیسیون سمع شکایات و کمیسیون انتخابات این دو کمیسیون مطابق قوانین مسوول برگزاری انتخابات می باشد و تمامی مشکلات انتخاباتی ارجاع داده می شود به عمل کرد این دو کمیسیون ما به دلیل بد بودن و بد عمل کردن این دو نهاد، هرگز انتخابات خوب و موفقی نداشتیم انتخابات ریاست جمهوری هرگز خوب برگزار نشد مردم دراین انتخابات بسیار اذیت شد و مسوول این همه بد عمل کردن به اعتقاد من همین دو کمیسیون و نماینده های آن بوده اند به همین دلیل است که با وجود این آدم ها در ساختار کمیسیون ها، مردم به پای صندوق های رای نمی روند بنابراین باید نماینده ها تغییر کنند و اصلاحات در ساختار دو کمیسیون ایجاد شود و این برمی گردد به توافق رهبران حکومت وحدت ملی.
همان گونه که در موافقتنامه آمده است رییس جمهور و رییس اجرایی باید برای ایجاد تغییر و اصلاح با هم تشریک مساعی نمایند و کمیسیون مشترکی در این مورد بوجود آورد این کاری است با توافق هم باید انجام دهند. گذشته از تغییر در وضعیت ساختاری و جا بجایی نماینده ها، موضوعاتی دیگری هم هست باید در دستورکار قرار بگیرد.
مثلا برای انتخابات چه کاری باید کرد. لیست واجدان شرایط، تذکره الکترونیک و... ما چندین انتخابات را پشت سرگذراندیم بالاخره نفهمیدیم که واجدان شرایط درانتخابات افغانستان چند میلیون نفرهستند شش میلیون، دوازده میلیون و... و کارت به تعداد 22 میلیون نفر توزیع شده است. کل جمعیت افغانستان بین 30 تا 31 میلیون تخمین زده شده اند. اینها کارهای است که باید ازسوی کمیسیون ها مشخص شود البته تنها کار دو کمیسیون نیست ولی کار اساسی در این مورد به دوش آنها می باشد انتخابات بدون سرشماری و نداشتن لیست و فهرست واجدان شرایط کار غیر ممکن و نادرست است. نتیجه اینکه در بعد ساختاری باید نماینده ها تغییر نماید به گفته نماینده اتحادیه اروپا انتخابات با بود این آدم ها جفا درحق مردم افغانستان هست و این جفا را کمیسیون ها درگذشته درحق مردم افغانستان کرده اند. برای برگزاری انتخابات سالم و شفاف ما نیاز به تهیه فهرست واجدان شرایط داریم. در غیر این صورت ما نمی توانیم برای برگزاری انتخابات خوب موفق شویم.( پرسش و پاسخ به صورت آزاد نوشته شده است و خبرنگار بی بی سی در سایت خود به این گفتگو تحت عنوان " اصلاح در نظام انتخاباتی اشاره کرده ا ست).
چه تغییرات درقانون انتخابات باید بوجود آید که بتوانیم برپایه آن به ساختار و مکانیزم های عملی بپردازیم؟ این حرف بسیار منطقی است که برای ایجاد ساختار ابتدا باید، مبانی تیوریک و قانون آن ساخته شود. بر همین اساس است که می توان گفت: برای انتخابات افغانستان اعم از انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات پارلمانی و شوراهای ولایتی و لسوالی ها، قوانین وضع شده است. البته قوانین وضع شده علیرغم نواقص که دارد ولی درذات خود قوانین خوبی است اگر به محتوا و مفاد قانون عمل می شد بازهم گرفتاری ما خیلی کم بود. گفته می شود که درانتخابات هرکسی بخصوص دو کمیسیون قوانین را زیرپا کردند و همه می گویند که این دو کمیسیون قانون را بصورت بیرحمانه ای لگد مال کرده اند. به هرصورت اتهامات زیادی به کمیسیونها در مورد نقض قوانین و تقلب انتخاباتی وارد شده است اما کمیسیون ها هرگز این اتهامات را قبول ندارد.
اخیرا اتحادیه اروپا و نمایندگی آن در کابل گفته است که با ساختارفعلی امکان انتخابات شفاف امکان ناپذیرمی باشد و این جفا درحق مردم افغانستان هست که با ساز و کارهای فعلی انتخابات را برگزار کرد ولی دیدیم که واکنش کمیسیون چه قدر شدید بود. کمیسیون انتخابات اظهارات و موضع نمایندگی اتحادیه اروپا را مداخله درامر انتخابات دانست و آن را محکوم و غیرموجه دانست. این تناقضات برمی گردد به قرایت و برداشت از قوانین و موضع کمیسیون دراین مورد موجه نیست اتحادیه اروپا که بخش بزرگی امکانات و تسهیلات را برای برگزاری انتخابات اختصاص داده و حالا حق ندارد که بگوید که انتخابات چگونه باید برگزار شود و قوانین انتخابات باید رعایت شود بدون شک هرکسی ازجمله اتحادیه اروپا، متحد افغانستان حق دارد که بگوید که انتخابات افغانستان باید شفاف و مطابق با قوانین برگزار شود.
سه قانون را برای انتخابات داریم که ما روی همه این قوانین تا حالا کارکرده ایم. بخصوص روی قانون تشکیل وظایف و صلاحیت های دو کمیسیون کارمفصلی کردیم و اصلاحات خوبی را دراین مورد درنظرگرفتیم و ما متن مورد نظرو اصلاح شده را به مجلس نمایندگان فرستادیم و مجلس نمایندگان هم روی این قانون کارکرده است رییس کمیسیون تقنین کارشان را تکمیل کرده و متن اصلاح شده " قانون تشکیل وظایف و صلاحیتهای کمیسیون ها" را آماده برای بحث علنی درتالار پارلمان آماده کرده است. رییس کمیسیون تقنین بما گفت وقتیکه قانون درتالار طرح شود پارلمان افغانستان متن اصلاح شده را تصویب خواهد کرد خوب این کار مهمی است که دراین خصوص صورت گرفته است و می توان اذعان داشت که دراین بخش پیشرفت عمده ای صورت گرفته است.
در مورد قوانین دیگر چه کارهای صورت گرفته است شما فرمودید که سه قانون عمده درمورد انتخابات وجود دارد آن دو قانون دیگر چه وضعیتی دارد و چه تغییرات و اصلاحات در آن صورت گرفته است؟ بله دو قانون دیگر هم درمورد انتخابات داریم یکی قانون عام انتخابات را داریم که تماما روی مساله انتخابات بحث کرده است. قانون انتخابات را که وزارت عدلیه به پارلمان برد و بدون اینکه نظرات احزاب سیاسی و نظام"پی آر" و یا مختلط را در نظر بگیرد قانون را براساس نظام " اس.این تی. وی " تهیه و دراختیار پارلمان گذاشت مجلس نمایندگان هم این قانون را درزمان کرزی تصویب و به رییس جمهورکرزی فرستاد و ایشان هم این قانون را توشیح کرد. خوب طبیعی است که قانون انتخابات مطابق میل و رغبت حکومت و رییس جمهورکرزی ساخته شد و طبیعی است که رییس جمهورکرزی آن را تایید و توشیح می کرد زیرا در این قانون نقش احزاب بسیارکمرنگ است. ما روی قانون عام انتخابات کارکرده ایم و قراراست که این متن را با جناب آقای دانش معاون رییس جمهور درمیان بگذاریم. رییس جمهورطی فرمانی به معاون شان وظیفه سپرده که روی نظام انتخاباتی کار نماید. حالا ایشان هم درمورد قوانین و هم درمورد ساختار کمیسیون ها باید کار نماید و قرار است که ما کار مشترک مان را با ایشان شروع نماییم.
بهرصورت امکان اینکه پارلمان روی قانون مصوب و توشیح شده کار نماید این کار غیرعملی است زیرا قانون توشیح شده است اما رییس جمهور طی فرمانی می تواند متن اصلاح شده کنونی را طی فرمانی مرعی اجرا نماید البته این مساله وقت زیادی لازم دارد و شاید هم عملی نشود زیرا سیاست حکومت وحدت ملی درمورد قانون انتخابات عام ، خیلی روشن نیست و معلوم نیست که نظام مختلط و پیشنهادی احزاب را تایید می کند و یانه. ما در قانون انتخابات در مورد نقش احزاب بحث کرده ایم و اصلاحات عمده ای را بوجود آورده ایم ازجمله تغییرات درصدی حضور و مشارکت احزابْ زنان و مستقلان در پارلمان هست ما برای احزاب سیاسی 147 کرسی را از 249 کرسی درنظرگرفته ایم و 68 کرسی مربوط به زنان می باشد و مابقی مربوط به افراد مستقل هست. البته 68 کرسی زنان میان احزاب و منفردان تقسیم خواهد شد احزاب موظف است که 25 درصد از کرسی ها را به زنان اختصاص دهند و ما بقی ازناحیه مستقلان معرفی می شود. تمامی این درصدها بریک اصل استوار است و آن اینکه تغییرات درنظام و قانون عام انتخابات بوجود آید. نظام مختلط پیشنهادی ما به همین منوال می باشد.
قانون سومی که در مورد انتخابات از آن صحبت شده است، قانون اساسی است. قانون اساسی، ما در قوانین می باشد و در مورد انتخابات بخش های زیادی را به انتخابات اختصاص داده البته که جریان سیزده سال حکومت رییس جمهور نشان داد که اصلاحات در قانون اساسی نیز لازم است از جمله در بخش انتخابات آن باید تغییرات بوجود آید حال در این مورد صحبت نمی کنیم زیرا تغییرات در قانون اساسی کار ساده ای نیست. اصلاحات و تغییرات دریک صورت امکان دارد که مجلس بزرگان قانون اساسی دایرشود این بحث ها در قانون مجلس بزرگان طرح می شود.
حکومت وحدت ملی که براساس یک توافقنامه سیاسی ساخته شده است می دانید که سقف زمانی دارد و آن میعاد زمانی دو سال می باشد زیرا حکومت وحدت ملی از دو بخش ریاست جمهوری و بخش ریاست اجرایی تشکیل شده و این مساله درقانون اساسی نیامده بنابراین با تشکیل مجلس قانون اساسی و تغییر درمندرجات آن می توان این گونه اصلاحات را بوجود آورد. همان گونه که اشاره کردم دربخش انتخابات هم باید اصلاحات بوجود آید.
جمع بندی دراین خط مقاله به این صورت خواهد بود که که دربخش ساختار کمیسیون ها ما خواهات تغییرات و اصلاحات هستیم و دیدگاه ما که چگونه کمیسیون ها اصلاح شود را در قانون تشکیل وظایف و صلاحیت های دو کمیسیون آورده ایم و به همین ترتیب پس از تغییرات و اصلاحات در قانون تشکیل وظایف و صلاحیت ها، ما به مساله تهیه فهرست واجدان شرایط و تذکره الکترونیک نیز پرداخته ایم. درمورد قانون عام انتخابات هم خواهان تغییرات جدی هستیم و پیشنهادمشخص ما همان نظام مختلط می باشد که دراین نظام مختلط به همان ترتیبی که اشاره کردم. درصدی کرسی ها بین احزاب سیاسی، شخصیت های منفرد و زنان را مشخص کرده ایم و تغییرات دیگری نیز ازجمله اینکه احزاب سیاسی چند درصد کرسی پارلمان را تصاحب نمایند و گفته شده حزب سیاسی مدار اعتباراست که حداقل 5 درصد کرسی های پارلمان را در انتخابات بدست آورد. در مورد اصلاحات در قانون اساسی همان گونه که اشاره کردم ما روی این موضوع کارکرده ایم ولی می دانیم که اصلاحات پیشنهادی در قانون اساسی به مجلس بزرگان قانون اساسی مرتبط می شود.
محمد ناطقی
>>> قصاب که زیادگرددمال حرام میشود. اینکه ازمردم پنهان کنندیانکنندهمه میداندکه قدرت دولتی منحیث ملکیت تیم وگروپ بین قدرتهای داخل وخارج موردتاخت و تازبوده وهست. کمیسون به صفت مزدورمعاشخورتابع امربادارخودبوده دراجراات خودتقصیری نداردچون امررابرجاکرده است. هرقدرکمیسیون ملامت یاتعویض وتغیرکندبازهم خیال قدرتها همان آش است و همان کاسه. پشت پرده همین مزدوران کمیسیونی صندوق نفرمنظوری راپرمیکندوکامیاب اعلان نموده مردم رادرانتخاب مفسدمقصرمیداند. حالکه حزبرا هم نقش نمیدهندیعنی قصددارندمردم ازنظرفکری خلع سلاح کرده حکومت مختارشوند. چون بیطرف مفکوره نداردگروپ حامی فکری نداردیعنی قدرت دفاع ازخودرانداشته شریک جرایم دولتی ازنام مردم میشود. تااحزاب مفکوروی رادرپارلمان اکثریت نسازندقوانین کاغذاست کمیسیون مزدورامربراست مصارف فریب اذهان عامه وکاردرمجموع تقلب بوده مقاومت و مخالفت مردمی دربابرفسادومظالم مافیای دولت ادامه خواهدیافت نه خودشان روزخوش می بینندونه مردم روزخوش می بیند.
وطنداز
>>> برای انتخابات مشروع اول استقلال باید داشت وقتیکه اخطار داده میشود که اگر این یاان کار نشود یک دالر کمک نمیگردد باز کدام تضمین وجود دارد که دربدل کمک شروط نگذارند دوم اصلاح سیستم ضروری است سوم غیرسیاسی شدن نهادهای انتخاباتی وتصفیه تمام کسان مربوط به روسای گذشته چه معنوی وچه نورستانی وامرخیل وحمایت ازکمیسیون درمقابل زورداران منطقوی به غیر ازین ازانتخابات توقع نداشته باشید همان اش وهمان کاسه خواهند بود ومردم هم دلگرمی نخواهند داشت .
>>> همین کسانیکه میگویند باید اصلاحات گسترده در کمیسیون انتخابات صورت گیرد خود شان متقلب بودند و دست به تقلب زدند و همچنان کسانیکه در فکر این باشد که ما کار مندان دفتر کمیسیون انتخابات را از قرار 50٪ تقسیم می نمایم این یک خواب هدر است چرا که همه ماو شما میگوئیم کمیسیون مستقل انتخابات از نامش هویداست که کسی مداخله کننده این کمیسیون نمیباشد و نمیتواندمداخله کند.
مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است