والی های سابق این ولایت نسبت به احداث شاهراه ها به شکل اساسی، یا اعمار میدان هوایی بین المللی و همچنین ساختن بندهای بزرگ و در مجموع در راستای بازسازی پروژه های اساسی خوست اقدام شایانی نکردند | ||||
تاریخ انتشار: ۱۹:۱۴ ۱۳۹۳/۱۱/۱۰ | کد خبر: 88334 | منبع: | پرینت |
ولایت خوست نیز مانند بسیاری از
ولایات دیگر شرقی کشور، همیشه از مشکلاتی که از آنسوی مرز حواله شده است در رنج و
عذاب بوده است تا به عنوان یکی از قربانیان دیورند مطرح باشد.
جدای از آنکه والی های سابق این ولایت نسبت به احداث شاهراه ها به شکل اساسی، یا
اعمار میدان هوایی بین المللی و همچنین ساختن بندهای بزرگ و در مجموع در راستای
بازسازی پروژه های اساسی خوست اقدام شایانی نکردند.
با اینکه ولایت خوست از لحاظ ترانزیتی ارزش بالایی دارد، حتی برق این ولایت بطور
کامل تامین نشده است و زمین های زراعتی هم بعلت کوهستانی بودن و نبود آب مشکلات
عدیدی را برای باشندگان آن به وجود آورده است.
بیکاری، اعتیاد، سیل زدگی، نبود امنیت نیز از مواردی است که اگر والی جدید دولت
اشرف غنی بخواهد به این ولایت خدمت کند، باید آنها را مدنظر داشته باشد.
ولایت خوست
خوست، يکى از ٣٤ ولايت افغانستان است که
نزديک به جنوب شرق کشور موقعيت دارد. اين ولايت براساس موقعيت جغرافيوى، روى خط ٦٩
درجه، ٣٩ دقيقه و ٥٨ ثانيه طول البلد و در ٣٣ درجه، ٥ دقيقه و ٢٤ ثانيه عرض البلد
واقع شده است.
در طرف شمال و غرب آن؛ ولايت پکتيا، در جنوب آن ولايت پکتيکا و قبايل آن سوى خط
ديورند، اقوام سيدگى و وزير، در شرق آن وزيرستان شمالى و کُرم ايجنسى موقعيت دارد.
معناى لغوى خوست براساس فرهنگ عميد، جزيره و يا ساحه خشکه بين دريا ميباشد که به
اساس روايات فولکلوريک، درياهايى که در زمانه هاى قديم از کوه هاى ځدران، منگل و
تنى جارى بود، تمام آب شان در خوست جمع مى شده و هيچ راه خروجى نداشته است.
خوست در گذشته، يکى از ولسوالى هاى بزرگ پکتيا بوده و ولسوالى هاى کنونى آن، به
اندازه علاقه دارى ها بود که در زمان رژيم داکتر نجيب الله، به سطح ولايت ارتقا
کرد. اين ولايت حالا به شمول سه واحد ادارى (شمل، متون، و لکنو)، داراى ١٢ ولسوالى
به نام هاى سپيره، دوه مانده، نادرشاه کوت، اسماعيل خيل و مندوزى، تنى، گربز، على
شير، صبرى، باک، ځاځى ميدان، موسى خيل و قلندر ميباشد.
در ولايت خوست، قوم هاى کوچک و بزرگ مستقراند که از جمله از منگل، ځدران، تنى،
صبرى، گربز، متون، لکن، عليشير، تريزى، بابکرخيل، غلجى، اسماعيل خيل، مندوزى و ځاځى
نام گرفته ميتوانيم.
فرهنگ:
تلاش هاى فرهنگى به شکل منظم درخوست، از ايجاد انجمن ادبى استقلال آغاز شد؛ اين
انجمن در سال ١٣٧٦خورشيدى در مرکز خوست به وجود آمد و از طريق آن نويسندگان، شاعران
و فرهنگيان يکى پس از ديگرى پيدا شدند و بعداً انجمن هاى ادبى به نام محمدصديق روهى
در منطقه لکنو و انجمن عبدالبارى جهانى در ولسوالى عليشيرخيل ايجاد گرديد.
اکنون در ولايت خوست، ١٥ اتحاديه فرهنگى وجود دارد که هر کدام در بخش هاى مختلف چون
نشرکتب، مشاعره ها و نشست ها فعاليت دارند.
مشاعره سالانه چنار نيز از چهار سال بدينسو در ولايت خوست آغاز شده که علاوه بر
فرهنگيان و شاعران ولايات مختلف کشور، شعرايى از آن سوى خط ديورند نيز در آن اشتراک
مى نمايند.
فرهنگ مطالعه در خوست، اکنون بسيار رواج يافته و از همين جهت کتابخانه هاى زيادى
براى علاقه مندان ايجاد گرديده است که علاوه بر کتابخانه هاى بزرگ رياست اطلاعات
وفرهنگ و دانشگاه شيخ زايد، شمارى از مراکز فرهنگى و اتحاديه ها نيز توانسته اند
کتابخانه هايى را ايجاد نمايند و در پهلوى آن ١٢ کتابفروشى در ولايت خوست وجود دارد
که انواع مختلف کتب و مجلات در آن به فروش ميرسد.
رياست اطلاعات و فرهنگ خوست، داراى يک موزيم نيز هست که آثار باستانى و بعضى مواد
تاريخى نادر از مناطق مختلف اين ولايت در آن حفظ گرديده و تاکنون ٣٠٠ قلم آثار
تاريخى در آن ثبت و موجود است.
در ولايت خوست، ١٤ کورس خطاطى و رسامى نيز وجود دارد که تاکنون تعداد زيادى از
علاقه مندان را تربيه کرده است. آلات مخصوص موسيقى خوست دهل، سورنا و سرينده است؛
اما اکنون تمامى سامان آلات موسيقى مروج در افغانستان، از سوى گروه هاى هنرى نواخته
ميشود و فعلاً در حدود ١٣ گروه هنرى مختلف آوازخوان ها در خوست وجود دارد، که در
روزهاى عروسى، نامزدى، عيد، سال نو و همچو روزهاى ملى و تاريخى کنسرت ميگيرند.
اتن که بازى ملى کشوراست، از عنعنه باستانى لويه پکتيا و به ويژه مردم خوست محسوب
ميشود.
مشاهير:
ببرک خان ځدران، مامور على جان، جلال الدين حقانى، سراج الدين حقانى، سيدمحمدگلاب
زوى، شهنواز تنى، پيرمحمد کاروان، محمدصديق روهى، ميرزا عالم حميدى، گل محمد نورزى،
شهزار ليوال، محمود سوما، سيدال شاه فولاد، محمدولى مندوزى، ميراحمد گربز.
رسانه ها:
نخستين رسانه چاپى در ولايت خوست، جريده غازى است که در زمان حاکميت غازى امان الله
خان در اين ولايت فعال بود. از شماره هاى اين جريده تنها يک شماره مانده که در
موزيم ملى خوست نگهدارى ميشود.
راديويى دولتى خوست، در سال ١٣٦١خورشيدى در ولايت خوست تاسيس شد و تلويزيون آن در
سال ١٣٦٥ نشرات خود را آغاز کرد؛ اولين راديوى مستقل و شخصى که در ولايت خوست نشرات
خود را درسال ٢٠٠٢ ميلادى آغاز کرده، به نام پيام صلح ياد ميشود. اکنون راديوهاى
محلى چون ولس غږ، هيلوکاروان، کليد و نن به موج اف ام نشرات دارند. همچنان يک
تلويزيون شخصى به نام غرغښت در اين ولايت ايجاد شده که از دو سال بدينسو نشرات
دارد.
مجله خوست يک نشريه دولتى است. شماره اول آن در سال ١٣٧٨ خورشيدى از چاپ برآمد و به
تعقيب آن، مجلات سمون، ژمنه، سوداگر، روغتيا و پيوستون نيز نشرات خود را آغاز کرد،
که اکنون بدون مجله پيوستون، نشرات ديگر آنها متوقف گرديده است.
همچنان مجلات مزل، پيرۍ، گام، الماس، زانگو، ازانگه، غږ، الويښ، غومبسه، اسلام غږ،
مجاهد غږ، ځوان ځواک، زلمى، پرمختگ، مستربل، نوى گام و تعدادى ديگر پى درپى به نشر
رسيد که در بين آن نيز يک تعداد کوتاه مدت و تعدادى ديگر هنوزهم به نشر ميرسد.
اولين روزنامه خوست، به نام برشنا بود و اکنون تنها روزنامه ملى احساس (دولتى) فعال
است و نشر ميگردد.
علاوه بر نشرات تلويزيون ملى، پروگرام هاى تلويزيون هاى لمر، طلوع، آريانا و شمشاد
نيز در خوست برودکاست ميشود.
راديوهاى آزادى، مشال، بى بى سى، ديوه، آرمان و اراکوزيا نيز در ولايت خوست به موج
اف ام نشرات دارند.
مدارس دينى:
در ولايت خوست ٢١ مدرسه وجود دارد که ٣٤٠٠ طالب العلم در آن مصروف تعليم اند و از
سوى ١١٤ مدرس تدريس ميشوند؛ در اين ولايت تنها ١٣ مدرسه به رياست معارف ثبت گرديده
است.
دانشگاه:
دانشگاه خوست که به دانشگاه شيخ زايد مسمى گرديده، در سال ١٣٨١ خورشيدى تاسيس شده
است.
اين دانشگاه؛ داراى ده دانشکده (طب، انجينرى، حقوق، اقتصاد، تعليم و تربيه،
ژورناليزم، ادبيات، شرعيات و کمپيوټر ساينس) دارد.
دانشگاه شيخ زايد در سال ١٣٩١ خورشيدى ٥٧٠٠ محصل داشت که از سوى ١٦٠تن استاد درس
داده ميشد و تاکنون ١٩١٥ تن فارغ داده و همچنان ٦٠ تن از استادان آن، جهت کسب سند
ماسترى و دوکتورا به کشورهاى خارجى فرستاده شده اند.
زراعت:
اينکه ولايت خوست در بين کوه ها موقعيت دارد، علاوه بر آن زمين هاى مناسب وقابل کشت
نيز دارد؛ اگر نخست به کوه ها و حاصلات آن نگاه کنيم، واضح است که کوه هاى خوست
علاوه بر چوب سوخت، درخت هاى ميوه دار چون جلغوزه، څيرۍ، ښوون (زيتون) گورگوره،
سکرى مزرو، و چهارمغز نيز دارد که بدون چهارمغز، دانه هاى تمامى ميوه جات به شکل
طبيعى و خودرو در کوه ها و دشت ها جوانه ميزند و از سوى کسى نگهدارى نميشود.
همچنان در زمين هاى زراعتى خوست؛ جوارى، گندم، برنج، ممپلى و سبزيجات حاصل خوب
ميدهد و اکثر مردم آن زراعت پيشه هستند.
صنايع دستى
قسمت زيادى از صنايع دستى در خوست، از مزرو و برگ هاى آن ساخته ميشود. اين مواد چون
پوزى (نوعى فرش)، جاى نماز، سوزى (دسترخوان نگهدارى نان) شکردانى، پونى جهت انتقال
سامان آلات، تبنگ، پکه دستى، کربان (در ساختن چپرکت ها استعمال ميشود) و همچنان
دوختن لباس، کلاه و چپلى مزرى که ساخت يک تعداد افراد ماهر است، همه شان از سوى
مردم اين ولايت به هدف رفع نيازمندى هاى روزمره ساخته ميشوند.
درجمع همچو صنايع دستى؛ فقط تا يک حد کربان، پوزى و چپلى مزرى، توسط مردان ساخته
ميشود و متباقى کار دستى زنان است. صنايع دستى خوست، اکثراً به زنان ارتباط ميگيرد
و از سوى مردم تا اندازه بيشتر مورد استعمال قرار ميگيرد.
>>> پیشنهاد به مسوولین انتصابی اراکین بلند پایهء افغانستان:
اگر از عدالت وانصاف چشم پوشی نکنیم ،جناب گلاب زوی صاحب به حیث صاحب منصب مجرب، مسلکی وباتجربه ،به دلیل اینکه ولایت خوست به عنوانی ولایت سرحدی ومهم شمرده میشود وثانیا ایشان معلومات کافی درمورد تمام ولایات افغانستان درعرصه های اقتصادی،اجتماعی، نظامی وسیاسی دارد، بهترین گزینه وزیر دفاع و یا حداقل والی خوست شده میتواند.
>>> آیا موقعیت جغرافیایی ، کثرت نفوس ، شمار رفت و آمد های هوایی ، میزان درآمد ها در خوست به آن سطحی رسیده است که در آنجا میدان هوایی بین المللی ساخته شود ؟ ا"ر معیارهای لازم برای ایجاد میدان هوایی بین المللی در این ولایت وجود دارد پس مردم آن ولایت باید به حق خود برسند و دولت نیز صاحب یک منبع درآمد گردد . ولی اگر این معیارها وجود ندارد بهتراست تا به رفع نیازمندی های عاجلتر آز میدان هوایی اقدام گردد .
حسن غمکش
>>> والی فعلی خوست از فعال ترین والیها در تاریخ این ولایت میباشد . منحیث باشنده خوست ، خوستیها کار کرد والی فعلی را به قدر مینگرند و یاد خواهند داشت . یقینا کسی دیگر به حیث والی خوست مقرر خواهد شد اما تمامی اقوام این ولایت دوباره در مشکل خواهد بودند . منازعات قومی دوباره ایجاد خواهد شد. ولایت خوست ویژه گیهای خود را دارد ، تامین امنیت درین ولایت کار ساده واسان نیست . بهتر خواهد بود از تدبیر ویژه ، صبر و حوصله در انتخاب والی جدید ولایت خوست کار گرفته شود . والا دست اوردهای موجود خدا نخواسته به در یا لا هو نشود
این نظر شخصی بنده است . ممکن نظریات مختلف در مورد موجود باشد .
شازمان خان العین امارات متحده عربی
>>> خداوند داکتر نجیب الله را ببخشاند این وطن را میخواست مستقل کند ولی مجاهدین عزیز آن زمان در خواب غفلت و تکیه به پاکستان کرده بودند
وسلام هری دوست
>>> جــــنـــــرال حـــمــیـــد گـــل مـی گــــویــد مولوی حــــقــانی پاکستانـــی است وشما می گوئید خوستی کدام درست است ؟؟؟
>>> شـهـنـــواز تـنـی بهترین والــــــی برای خوست میــشـــــت است
>>> والی فعلی مثتثنی قراداده شود ومقررگردد .
>>> بجاي خوست در ولايت لغمان ميدان هوايي درست كنند خيلي خوب ميشود چون موقعيت جغرافيايي لغمان بهتر از خوست است
سعيد ازفراشغان
>>> بنده خیلی زیاد در ارتباط به این ولایت مهم کشور ( خوست) در رسا نه ها می شنوم. اما تا سال 2010 کسی که مجازات میشد در ولایت خوست به حیث والی ، قوماندان امنیه ویا مامور توظیف میگردید . بدلیلیکه خوست سر حد با محل تجمع ترورستها در وانه وزیرستان دارد، خوست ولایت پیدایش حقانی رهبر گروه تروریستی است . باشنده گان خوست دشمنیهای قدیم قومی و منطقه یی دارند ، هچ کس دل خود را به این ولایت ... خوش نمی کرد . بناءُ کدام معجزه رخ داده است که از مدتی بدینسو این ولایت ... مورد علاقعه قرار گرفت؟ دلایل اصلی زیادترین سفر های کاندیدان ریاست جمهوری بشمول دوسفر( داکتر غنی، داکتر عبدالله،داکتر زلمی رسول، قطب الدین هلال، هدایت ارسلا و...) در وقت کامپاین دور اول ودور دوم انتخاباتی به این ولایت نسبت به سایر ولایات حوزه جنوبی چه بوده؟ یک نظر کوتا بر دست آوردها، چالشها وخلا های والی فعلی ممکن همه ای ما را کمک کند . بنطر بنده منحیث ساکن 4 ساله این ولایت ،مردم این ولایت از وضعیت فعلی راضی اند . در غیر آن ، مثل مردم ولایت وردک ارمان خواهند کرد.
محمد ثاقب وردگ متعلم صنف 4 فاکولته ادبیات پوهنتون خوست
>>> لایق ولایت خوست شخصی باشد که افغانستانی باشد نه معامله گر دوسرحد . ولایت خوست یکی از ولایات خوب کشور بوده و در تآمین کشور نقش به سزای دارد .
زره
>>> حيران ماندم ؟ چرا هچ كس درارتباط به وضعيت ولايت خوست ، موفقيت ويا عدم موفقيت اداره محلي فعلي، پيش بيني وديد به اينده اين ولايت مهم درصورت تغير رهبري اداره نمي نويسد ؟ سوْال دربنجا است كه در ارتباط به هر ولايت صدها كامنت تبصره ونظر هاي مختلف مثبت ومنفي نوشته مي شود اما در ارتباط به اين مهم سرحدي كشور هچ كس قلم نمي وردارد ، خودرا زحمت نمي دهد ؟.... والسلام
لايق خوستي
>>> بر اساس معلومات من و قضاوت مردم والى برحال ولايت خوست واقعاً يک شخص موفق،مدبر و خدمتگار است، در اين پنج سال اخير براى مردم خوست کارى هاى اساسى کردند و هنوز هم دوام دراند،والى موجوده خوست در تمام افغانستان يگانه والى است که به فشارها و خواستهاى غير قانونى وکيلا ولسى جرګه،غاصبان زمين،مافياى بازار سيا و ديگر قانون شکنها تسليم نشد،با ارادى قوى ،عزم راسخ و احساس ملى با جديت،قاطعيت و قانونيت در مقابل همه بى عدالتى ها ،بدبختى ها اعمال نامشروع مبارزه کردند اگر به اساس واقعيت هاى و تحليل همه جانبه ولايت خوست قضاوت صورت بگيرد،باورمند هستيم که اين تاريخ ثابت خواهد شد که مديريت و رهبريت والى برحال خوست در تمام افغانستان بينظير است.
بريالى روان
>>> ... سرپرست ولایت خوست می گوید که سال گذشته در آن ولایت، با تطبیق برخی پروژه های مهم بنیادی و انکشافی؛ حکومتداری مستحکم شده، حاکمیت دولتی، امنیت و ثبات تامین گرديده است. عبدالجبار نعیمی سرپرست ولایت خوست... وی گفت که از آغاز سال گذشتۀ مالی تا کنون، در خوست به ارزش نزدیک به یک ميلیارد و 700 میلیون افغانی، ١٨٦ پروژۀ مهم بازسازی تکمیل و به بهره برداری سپرده شد. نامبرده گفت، که پل های بزرگ و کوچک، سرک ها، مکاتب، ساختمان ادارات دولتی، مراکز صحی، یک بخش سرک خوست و گردیز، دیوارهای استنادی، سربندها و...، در اين پروژه ها شامل می باشد. سرپرست والي خوست، خاطرنشان نمود که پروژه های یادشده به شمول مرکز در تمام ولسوالی ها تطبیق شده، که برعلاوه بودجۀ دولتی، سایر سازمان های خیریه بین المللی نیز آنها را تمویل نموده اند. وی افزود که از جملۀ این سازمان ها اداره سازمان انکشافی امریکا (USAID)، تیم نظامی انجنیری امریکا (Corps)، بانک جهانی، کشورهای آلمان و هندوستان، بیشترین پول پروژه ها را به دوش گرفته بودند. وی اضافه کرد: "در جریان تطبیق این پروژه ها برای هزاران تن از جوانان، زمینۀ کار مساعد گردیده و مشکلات اقتصادی آنها نیز رفع شد و به همین گونه برای مردم سهولت ایجاد ایجاد شد." نعیمی ... گفت که با تطبیق پروژه های یادشده، باور مردم نسبت به دولت افزایش یافته و خلاها از میان برده شد و این پروژه ها در حکومتداری خوب کمک زیاد نموده است. نعیمی افزود که با ایجاد روابط با وزارت های ذیربط و موسسات بین المللی تمویل کننده و حمایت متنفذین و بزرگان قومی؛ اداره ولایتی موفق شد که در بخش بازسازی در سال یاشده، اکثر نیازمندی هاى مردم تکمیل شده است. به همین گونه نعیمی گفت که اکنون در این ولایت 499 پروژه بزرگ و کوچک انکشافی زیر کار می باشد که کار اکثر آنها 90 فیصد تکمیل شده است.به گفتۀ وی، در پروژه ها سرک خوست – غلام خان، برخی از سرک های دیگر، شماری از پل های بزرگ، مکاتب، ساختمان ادارات دولتی، مراکز صحی، دیوارهای استنادی، سربندها، جوی ها، میدان های بزرگ و صدها پروژۀ دیگر شامل می باشد. موصوف علاوه کرد که اين پروژه ها بيش از ٤ ميليارد افغانى هزينه دارد، که بخش اعظم آن توسط ادارۀ انکشاف بين المللى امريکا، حکومت امريکا، بانک بين المللى، آلمان و هندوستان پرداخته ميشود.
عبدالجبار نعيمى گفت: "اين پروژه ها از مهمترين بخش پلان استراتيژيک پنج سالۀ انکشاف و حل مشکلات خوست ميباشد. اين کار همچنان باعث کاريابى براى ده ها هزار جوان خواهد شد." موصوف افزود که مردم نيز در بخش تطبيق اين پروژه ها، کاملاً با دولت همکار بوده و هيچ پروژه در جريان تطبيق، با تهديد امنيتى روبه رو نشده است." وى گفت: "هر چند يک سلسلۀ مشکلات در جريان قرارداد پروژه ها وجود داشت؛ اما در نتيجۀ نظارت گروه نظارتى آنها، اين پروژه از نگاه کيفيت قابل اطمينان است و کدام مشکل خاص ندارد."موصوف افزود که پروژه هاى انجام شده و زير کار، شامل تعداد زيادى از پروژه هاى کوچک و بزرگ در برنامه هاى همبستگى ملى و سيکاى وزارت احيا و انکشاف دهات نيز بود.نعيمى به پژواک گفت که په اساس خواست ها از حکومت جديد، يک پلان مشترک همراه با تمامى دواير دولتى خوست، براى سال هاى ٢٠١٥ و ١٠١٦ميلادى ايجاد و به کابل فرستاده است. وى همچنان افزود که براى برآورده ساختن نيازهاى مردم، ميخواهد که تعهدات رييس جمهور اشرف غنى را تعقيب کنند که چندى قبل طى يک کنفرانس ويديويى با دواير دولتى و مردم اين ولايت سپرده بود. وى افزود: "به مسوولان دوايردولتى وظيفه سپرده شده که خواست هاى مردم بنا به تعهدات رييس جمهور را، با وزارتخانه هاى ذيربط شريک کنند. ما اميدوار هستيم که جواب مثبت دريابيم."
وى گفت که برق وارداتى، ميدان هوايى بين المللى و علاوه بر دواير عدلى و قضايى در ولسوالى ها، ايجاد ساختمان هاى ساير دواير دولتى و پروژه هاى مهم ديگر، از بخش هاى مهم پلان هاى سال آينده ميباشد.موصوف ابراز اميدوارى نمود که با تطبيق اين پروژه ها، وضعيت امنيتى اين کشور نسبت به قبل محکم و همچنان در بخش از بين بردن فاصلۀ ميان مردم و دولت نيز موثر تمام خواهد شد. موصوف همچنان از مقامات بلندرتبۀ دولتى واعضاى شوراى ملى، با جديت خواست که از ايجاد موانع در مقابل هرنوع پروژۀ بازسازى در اين ولايت خود دارى کنند.
عبدالجبار نعيمى سرپرست ولايت خوست، دراين مصاحبه از شرکت هاى ساختمانى خواست که بدون کدام امتياز، به کيفيت پروژه هاى بازسازى توجه بيشتر نمايند.
>>> مولوی جلال الدین حقانی والی خوب برای خــــوست مـیـشــت وپاکستاتن است در ینصورت را بطه خوست وپاکستان بهتر میشود
>>> والی خوست در واگذاری قرارداده ها وسایر موارد به افراد مورد نظر البته ازطریق کمیشنکاران دست مستقیم دارد.
جلالزی
مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است