معاونت اقتصادی ریاست‌الوزرای طالبان اعلام کرده که با حضور نخست‌وزیر اوزبیکستان در کابل، ۳۵ تفاهم‌نامه را به ارزش ۲.۵ میلیارد دالر امضا کرده است. به گفته این نهاد طالبان، ۱۲ تفاهم‌نامه به ارزش ۱.۴ میلیارد دالر در زمینه سرمایه‌گذاری و ۲۳ تفاهم‌نامه به ارزش ۱.۱ میلیارد دالر در بخش تجارتی امضا شده است. پیش از این، وزارت صنعت و تجارت طالبان نیز از امضای پنج توافق‌نامه در زمینه تجارت و سرمایه‌گذاری با اوزبیکستان خبر داده بود. این تفاهم‌نامه‌ها میان وزارت‌های مالیه، زراعت و معادن و پترولیم طالبان با اوزبیکستان به امضا رسیده است.

با این حال، برخی از مقام‌های پیشین و آگاهان امور اقتصادی می‌گویند که برای اوزبیکستان فرق نمی‌کند چه نوع نظام در افغانستان حاکم است. به گفته آنان، این کشور افغانستان را به‌عنوان کوتاه‌ترین راه برای بازار جهانی و فروش مواد خام خود در آسیای جنوبی می‌داند. آنان همچنان تاکید می‌ورزند که اوزبیکستان با تسلط طالبان در افغانستان به‌ شدت از نفوذ گروه‌های تروریستی از مرزهای افغانستان است و همزمان تلاش می‌ورزد که به‌عنوان بازی‌گر مهم منطقه‌ای از طریق تعامل با طالبان نقش ایفا کند.

پس از سقوط افغانستان به‌ دست طالبان، اوزبیکستان روابط نزدیکی با این گروه داشته و چندین مقام بلندپایه حکومت این کشور در سه‌ سال گذشته به افغانستان سفر کرده‌اند. در تازه‌ترین مورد، عبدالله عارف‌اوف، نخست‌وزیر اوزبیکستان، روز شنبه، ۲۷ اسد، با هیات دولتی وارد کابل شد و مورد استقبال گرم مقام‌های طالبان قرار گرفت.

معاونت اقتصادی ریاست‌الوزرای طالبان با صدور خبرنامه‌ای گفته است که این گروه ۳۵ تفاهم‌نامه را به ارزش ۲.۵ میلیارد دالر با اوزبیکستان به امضا رسانده‌ است. براساس خبرنامه طالبان، ۱۲ تفاهم‌نامه به ارزش ۱.۴ میلیارد دالر در عرصه سرمایه‌گذاری و ۲۳ تفاهم‌نامه به ارزش ۱.۱ میلیارد دالر در بخش تجارت با حضور عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی طالبان و عبدالله عارف‌اوف، نخست‌وزیر اوزبیکستان، در ارگ امضا شده است.

همزمان، وزارت صنعت و تجارت طالبان در شبکه اجتماعی اکس خود به نقل از نخست‌وزیر اوزبیکستان نوشته است که تاشکند در مجامع بین‌المللی از این گروه حمایت می‌کند. وزارت تجارت طالبان مدعی شده که عارف‌اوف، تعامل کشورهای منطقه با طالبان را در پیشرفت افغانستان موثر دانسته است.

با این حال، شماری از مقام‌های حکومت پیشین و آگاهان امور اقتصادی می‌گویند که اوزبیکستان در کنار این‌که افغانستان را به‌عنوان کوتاه‌ترین راه برای رسیدن به بازارهای جنوب آسیا و جهان برای خود تعریف می‌کند، به شدت از امنیت مرزهایش با افغانستان نگران است. به باور آنان، تسلط طالبان و گسترش فعالیت‌های تروریستی به ویژه گروه‌های مسلح مخالف این کشور، تهدید جدی برای تاشکند است و این کشور تلاش می‌کند که با ایجاد روابط نزدیک با طالبان منافع اقتصادی و امنیتی خویش را تامین کند.

رحمت‌الله نبیل، رییس حزب ملی آزادی افغانستان و رییس عمومی امنیت ملی پیشین، در صحبت با روزنامه ۸صبح می‌گوید که اوزبیکستان به ‌شدت نگران امنیت مرزهای خود و ثبات منطقه است. به گفته او، برقراری روابط نزدیک با طالبان می‌تواند به کاهش تهدیدات امنیتی مانند نفوذ گروه‌های تروریستی و قاچاق مواد مخدر به این کشور کمک کند.

رییس حزب ملی آزادی افغانستان می‌افزاید که اوزبیکستان به دنبال گسترش روابط اقتصادی و تجاری خود با افغانستان است. به باور آقای نبیل، افغانستان به‌عنوان یک پل ارتباطی میان آسیای مرکزی و جنوبی می‌تواند مسیرهای ترانزیتی جدیدی را برای تجارت و انرژی به این کشور فراهم کند. او تصریح می‌کند که ایجاد روابط نزدیک با طالبان به افزایش تجارت، سرمایه‌گذاری و همکاری‌های اقتصادی دوجانبه کمک می‌کند.

رییس امنیت ملی پیشین می‌گوید که اوزبیکستان به منابع طبیعی افغانستان علاقمند است و با ایجاد روابط نزدیک با طالبان می‌خواهد فرصت‌های جدید برای دسترسی به این منابع و توسعه همکاری‌های استخراجی و صنعتی برای خود فراهم کند.

آقای نبیل تاکید می‌ورزد که اوزبیکستان به دنبال افزایش نفوذ خود در منطقه است و ایجاد روابط نزدیک با طالبان می‌تواند به این هدف کمک کند تا این کشور نقش خود را به‌عنوان یک بازی‌گر کلیدی در تحولات منطقه‌ای تثبیت کند. او می‌افزاید: «اوزبیکستان ممکن است تلاش کند تا با ایجاد روابط نزدیک با طالبان، از وضعیت انزوای دیپلماتیکی که طالبان با آن مواجه است، بهره‌برداری کند و به‌عنوان یک میانجی یا واسطه در تعاملات بین‌المللی با حکومت طالبان نقش‌آفرینی کند.»

با این حال، آذرخش حافظی، آگاه امور اقتصادی، در صحبت با روزنامه ۸صبح با اشاره به اهمیت و جایگاه افغانستان در مناسبات اقتصادی اوزبیکستان، می‌گوید حکومت‌هایی که مشروعیت بین‌المللی ندارند عقد قراردادهای بزرگ برای آن‌ها مشکل است. به گفته او، بیمه تضمین سرمایه‌گذاری‌های چندجانبه بانک جهانی (میگا) در این زمینه وجود ندارد و از طرف دیگر، دفاتر حل منازعات تجارتی در لندن، فرانکفورت و دادگاه تجارتی راسل در فرانسه، ادعاها و منازعات تجارتی طرف‌های دعوایی را که در آن یک کشور مشروعیت بین‌المللی نداشته باشد، بازنگری و رسیده‌گی نمی‌کنند.

آقای حافظی در مورد عقد قراردادهای اوزبیکستان و طالبان می‌گوید که این قراردادها دوجانبه است و طرفین برای تمویل آن ضرورت به سیستم مالی جهانی و سویفت ندارند. او می‌افزاید که اوزبیکستان و ترکمنستان صرف نظر از این‌که در افغانستان چه کسانی حکومت می‌کنند، جغرافیای اقتصادی برای‌شان اهمیت دارد و بدون ضیاع وقت از آن استفاده می‌کنند و به دنبال تسهیل راه‌های تجارتی خود هستند. به گفته او، اوزبیکستان به دنبال تمدید خط آهن خود به سرحدات شمالی، جنوبی تا غرب افغانستان است و می‌خواهد راه تجارت خود را به سوی جهان باز کند.

این آگاه امور اقتصادی می‌افزاید که چندی قبل قزاقستان نیز با اوزبیکستان در این زمینه هماهنگ بود و آذربایجان نیز علاقه‌مند شده است و همه این کشورها صرف نظر از تحولات نظامی – سیاسی در افغانستان، می‌خواهند با مشارکت کابل از یک محاصره تجارتی برون شوند و راه خود را برای دسترسی به بازارهای بین‌المللی و جنوب آسیا پیدا کنند.

آقای حافظی تصریح می‌کند که اوزبیکستان در دو دهه گذشته نیز تلاش کرده که از طریق افغانستان به جنوب آسیا و از آن‌جا به بازارهای بین‌المللی راه پیدا کند. به گفته او، تاشکند به دلیل جنگ اوکراین و طولانی بودن راه‌های رسیدن به بازارهای جهانی از طریق روسیه، قصد دارد از راه کوتاه افغانستان به آب‌های بین‌المللی راه پیدا کرده و پنبه خود را به بازارهای نساجی هند و پاکستان عرضه کند.

گفتنی است که اوزبیکستان در زمان جمهوریت، زمانی که طالبان به‌عنوان یک گروه «تروریستی بین‌المللی» شناخته می‌شد، به‌گونه رسمی از هیات طالبان به رهبری ملا عبدالغنی برادر، در ۱۷ اسد ۱۳۹۸، در تاشکند میزبانی کرده بود. در آن زمان عبدالعزیز کاملوف، وزیر خارجه و عصمت ایرگاشیف، نماینده ویژه رییس جمهور این کشور در امور افغانستان، با هیات طالبان دیدار و گفت‌وگو کرده بودند که با انتقاد تند وزارت خارجه حکومت پیشین روبه‌رو شده بود. همچنان آقای کاملوف، در سال ۱۹۹۹، به ولایت قندهار رفته و با ملا عمر، رهبر پیشین طالبان، دیدار کرده بود.

امین کاوه
هشت صبح

>>>   هر کشور منطقه که در افغانستان سرمایه‌گذاری و داد ستد کند قابل تحسين و خوشحالی است، بعد از اشغال افغانستان توسط آمریکایی‌های خونخوار و پاکستان های جنایتکار، حالا کشور ما شکر آرام شده و نیاز به همکاري های منطقوی است.

>>>   اوزبکستان از فورمول مشهور بگیرش که نگیریت استفاده کرده و به زعم خودشان خود را از شر تروریسم طالبانی با دادن رشوه های سیاسی و تجارتی واکیسنه میکند. اما فارغان مدرسه ساخت اوزبیکستان در مزار برای سیاحت و تمرینات عملی سفر تاشکند در پیش دارند.

>>>   اب را گرو گرفته طالب مشکل درست کرده برای اوزبیک ها

>>>   ازبکستان در پی هیچ نیست در پی منافع ملت خود است مثل تاجکستان رحمان کله کته ولینگ دارز نیست که از طرف مردم تاجیک افغانستان را دوست وهم زبان خطاب میکند سر مرز با توپنگ دوربین دار میزنه فرق پیشانی بعد شکمش خالی میکند از چای سبز فورش میکتد تحویل میته ازبکستان یک کشور دوست وهمسایه خوب است

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است