در تاریخ معاصر افغانستان هیچگاه حکومتی به میان نیامده است که همه اقشار ، گروه ها و اقوام از آن راضی و خوش بوده باشند. حتی در دوره سلطنت آرام محمد ظاهر گروه ها و اقشار ناراضی زیاد بودند. اما نمی توانستند نارضایتی شان را اظهار کنند. چونکه ساختار های جامعه و نظام چنان بود که همه بر پادشاه "سر بشورانند".

یکی از موضوعات متناقض و بحث برانگیز در همه حکومات و نظام های افغانستان چی سلطنتی و چی جمهوری های چپی و راستی و یا هم دموکراتیک مساله نابرابری اقوام و ملیت های ساکن کشور بوده است. بعضی اقوام و یا حد اقل بخش هایی از این اقوام از حاکمیت عمدتا پشتون ناراض بودند و هستند. اما هیچگاه این اقشار ناراضی در دوره های گذشته موضوع تجزیه ، استقلال طلبی و جدایی را مطرح نکرده اند. دوآتشه ترین برابری خواهان مثلا ستمی ها همیشه شعار عدالت و سهم مساوی را مطرح می کردند. هیچگاه این اقشار سیاسی موضوع جدایی طلبی را منحیث یک هدف سیاسی مطرح نکرده بودند. اگر مطرح هم می کردند در خارج از افغانستان خریداری نداشتند.

از آوان ظهور جنرال دوستم تاکنون در مورد برنامه ها و اهداف وی اطلاع دقیق و عمیق دارم. او در بهترین دوره اقتدار سیاسی اش ، یعنی پس از سقوط حکومت داکتر نجیب الله تا تسلط طالبان بر سمت شمال هیچگاه و حتی یک بار هم موضوع جدایی و قلمروطلبی را مطرح نکرده است. حتی بعضی از سخنگویانش را به خاطر اظهار موضوع فدرالیسم برکنار نموده است. یکی از نزدیکترین و محرمترین شخصیت های دوستم در آن زمان برایم گفت که بریتانیایی ها برای دوستم طرح جدایی را مطرح نموده بودند و اما این طرح با مذاق دوستم در آن زمان برابر نبود و آن را نادیده گرفت.

و اما چرا امروز دوستم از حکومت "بالمثل" سخن می گوید و بعضی از شخصیت ها ، گروه ها و تنظیم ها فورا این طرح را قبول می کنند و علنا از آن حمایت می کنند.
بزرگترین عامل و دلیل اینگونه ابراز نظرهای شبیه جدایی طلبی خریداران خارجی اینگونه نظرات است. اولتر از همه دولت های خارجی که حالا در افغانستان حضور قوی سیاسی و نظامی دارند.

حنیف اتمر مشاور پیشین امنیت ملی در حدود یک سال قبل فاش کرد که در دوران حکومت وحدت ملی ۵۰ هزار عسکر افغان جان های شان را از دست داده اند. به تازگی اداره "سیگار" ارقام داد که در جریان سال ۲۰۱۹ به تعداد ۹ هزار عسکر افغان جان باخته اند. تقریبا همه این سربازان در جنگ با طالبان جان های شان را از دست داده اند.

اما امریکا پروای این قربانیان و حاکمان دست نشانده اش را ندارد و به "توتی" هم نمی خرد. با این گروه ، یعنی قاتلان ۶۰ هزار سرباز و هزاران افراد ملکی وارد مذاکره و معامله شد و از قراین بر می آید که این گروه حاکمان بعدی ارگ خواهند بود. امریکایی ها تنها با گروه طالبان در معامله نیستند ، بلکه با تمام شخصیت های قدرتمند و سلطه طلب راضی و ناراضی در معامله و چانه زنی هستند.

اینکه در طول تاریخ معاصر افغانستان حالا علنا سخن از تاسیس دولت "بالمثل" به زبان ها می آید و در سطح گروه ها و احزاب از آن حمایت می کنند کاملا بکر و تازه است و این بدون چراغ سبز خارجی های دخیل در امور افغانستان ممکن نیست. ورنه کسانی که این طرح را علنی ساختند هرگز دل و گرده گردانیدن چنین خیالی را در ضمیر های پوشیده شان نداشتند.

و از طرف دیگر تیم حاکم ، یعنی تیم ارگ با حرکات بی خیال شان جو اینگونه طرح را آماده می سازند. یک مشت دو تابعیته های دو آتشه در دور و بر رییس جمهور غنی چنان اسپ می تازنند که گویی در فیلم های هالییود صحنه سازی و تمثیل می کنند.
افغانستان سرزمین دقت و عملکرد های حوصله مند و مصلحت خواهانه است. به این بازیگران "جیمز باند" صفت روی خوش نشان نخواهد داد.

نخبه های سیاسی و اقشار سیاسی و فرهنگی ایکه دلبسته حفظ قلمرو افغانستان با طول و عرض و با حال و هوای تاریخی اش هستند باید به همه این اماتور ها و اجنت های اجنبی نه تنها جواب رد بدهند ، بلکه با اتخاذ تدابیر عملی چاره از هم پاشی را بکنند.
افغانستان به مانند دیگر ملک ها به اصلاحات و تحول شدیدا نیاز دارد. باید این تحول و اصلاحات با درنظرداشت سوابق تاریخی و سهم برابر همه اقوام و ملیت های ساکن کشور صورت بگیرد. امتیاز طلبی و روحیه سرکوبگری باید از ریشه کنار گذاشته شود.

پدر بارک اوباما یک سیاهپوست کینیایی بود ، اما او رییس جمهور مقتدرترین کشور جهان شد که سابقه بد در تبعیض و سرکوب سیاهان داشت.
ما افغان ها هم می توانیم چنین شرایطی را مهیا نماییم که هر تبعه افغانستان زمینه های بالا رفتن در پله های نظام دولتی را داشته باشید. افغانستان با وصف تاریخ تلخ و پر خم وپیچ به اندازه امریکا در تبعیض شهره نبوده است.

اسدالله ندیم

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است