به گزارش تحلیلی بخش سیاسی شبکه اطلاع رسانی افغانستان ( afghanpaper )، بنا بر گزارشات رسیده اکثر محوطه‌های باستانی با پیشینه تاریخی کشور،مورد غارت قاچاقچيان و افراد محلي واقع شده و اين موضوع همچنان ادامه دارد.

فيليپ مارکوس باستان‌شناس و سرپرست تيم فرانسوي باستان‌شناساني که تحت حمايت دولت مشغول کار در کشورمان است، در این باره گفته است: فکر مي‌کنم مطلقا هيچ محدوده باستانی در افغانستان باقي نمانده باشد که به نحوي از غارت قاچاقچيان در امان مانده باشد.

وی با بیان این مطلب افزوده که در واقع تجارت غيرقانوني اشياي تاريخي در افغانستان مسئله بسيار مهمي است و با ساير فعاليت‌هاي غيرقانوني ديگري که هم‌اکنون در کشور جريان دارد، ارتباط مستقيم دارد.

بر همگان روشن است که موقعيت کشورمان در جاده باستاني ابريشم به عنوان يک رابط ميان شرق و غرب، ميراث فرهنگي بسيار غني و ارزشمندي را در دل خود جای داده است اما متاسفانه چندين دهه جنگ و نبرد تمام تلاش‌هايي را که در حمايت و يا بررسي اين آثار صورت گرفته بود ازميان برده است.

در ضمن نبود و فقدان مقررات مشخص قانوني در حمايت از اين آثار بي‌نظير نیز سبب شده که اکنون بسياري از اين آثار توسط قاچاقچيان به خارج از کشور منتقل شود. علاوه بر اين سرعت رشد اين روند در کشور شرايطي مخاطره‌آميز يافته است و روز به روز بر تعداد اشیاء مسروقه افزوده می شود.

مسئولین معتقدند کشف و غارت این گنجینه های با ارزش باستاني بیشتر توسط روستاييان فقيري که اغلب براي افرادي از طبقه متوسط کار مي‌کنند، صورت میگیرد به این شرح که افرادی با تحریک روستاییان که اکثرا در برخی موارد بیکارند، آنها را مجبور به حفاری در محدوده های باستانی مینمایند.که میتوان نبود کار مناسب برای این روستائیان را از دلایل اصلی این حفاری های غیر قانونی دانست که تاکنون دولت نیز هیچ اقدامی در این راستا انجام نداده است.

اما عامل اصلي بسياري از مشکلات درجاي ديگر است، خارج کردن اشيايي با قدمت بيش از صد سال در افغانستان غير قانوني است اما شرايط براي اعمال اين قانون بسيار نامناسب و ضعيف بوده و بيشتر آثار تاريخي همچنان در سطح وسيعي توسط قاچاقچيان ربوده و به کشورهاي ثروتمند برده مي‌شود و مسئولین افغانستانی هیچ اقدامی در این رابطه نمیتوانند انجام دهند.

از سوی دیگر اکثر مردم از اهميت اين آثار آگاه نيستند و تنها فکر مي‌کنند چقدر خوب است که فلان شي در قفسه و ويترين خانه‌‌ای در انگلستان يا فرانسه باشد، به جای اینکه در خرابه های افغانستان خاک بخورد و یا در موزیم های کشور خودمان مورد سرقت قرار گیرد. ولی اين قبيل افراد در هر جاي جهان که باشند باید بدانند به همان اندازه غارتگران، در نابودي سايت‌هاي باستاني نقش ومسئوليت دارند.

مسئولین مربوطه باید تلاش نمایند تا این رویه نابخردانه را با توقف بازار تقاضا این اشیا در جهان، متوقف نمایند و اعلام نمایند که خرید این قبیل اشیاء در واقع بخشی از روند جرم محسوب می شود.

این عمل ناجوانمردانه قاچاقیان اشیاء باستانی و همکاری مردم فقیر با آنها از یک سو، و بی تجربگی و نداشتن تخصص کافی برخی از مسئولان از سوی دیگر باعث تخریب همه جانبه آثار باستانی کشور شده است.

به طور مثال دولت افغانستان مجوز بهره‌برداري از معدن مس عینک را اخيرا به يک گروه چيني واگذار کرده است، که این عملیات حفاری می تواند باعث نابودی اشیاء باستانی این منطقه گردد. طی عمليات کاوش که از سال 2009 در این منطقه آغاز شده ، تاکنون صدها مجسمه و انواع نقاشي‌هاي ديواري و برخي ديگر اشياي بسيار ارزشمند بزرگ ازجمله مجسمه 5 متري بوداي خوابيده، کشف شده است.

گنجينه‌هاي معدن مس عينک تقريبا مورد هجوم سنگين غارتگران قرار گرفته به نحوی که چندی قبل قطعات شکسته‌اي از يک مجسمه بسيار غول پيکر گلي يافت شد که دزدان به دليل وزن بسيار زياد آن قادر به حمل‌اش نشده‌اند و در نتيجه آن را به همان صورت شکسته در محل رها کرده بودند. و اکنون نیز عملیات یافتن رگه های معدنی باعث از بین رفتن بیشتر این آثار تاریخی می گردد، بدون اینکه دلسوزی برای آنها یافت شود.

با اینکه تاکنون از سوی دولت افغانستان کدام کار مهمی در زمینه کشف و حفظ آثار باستانی صورت نگرفته است، اما انصاف مطلب این است که برخی از کشورهای خارجی ( حتی اگر شده برای منافع خودشان ) اقداماتی در این رابطه انجام داده اند به عنوان نمونه :
گروهي از باستان‌شناسان جاپانی موفق به کشف اولين ديوارنگاره‌های باستانی در نزديكي بقاياي دو مجسمه عظيم بودا در بامیان شده اند که از ارزش بسیار خاصی بهره مند میباشند. و در حال حاضر نیز مشغول ترمیم مجسمه های تخریب شده توسط طالبان می باشند.

یکی دیگر از این گروه های باستان شناسی جستجو براي يافتن سومين بوداي باميان را بر عهده دارد. بنا بر نوشته‌هاي يك زائر چيني كه مي‌گويد در سال 629 ميلادي اين مجسمه خوابيده را ديده است، اين مجسمه مذكور حدود 300 متر طول داشته است. میان کارشناسان در مورد سالم بودن و یا تخریب شدن سومین مجسمه بودای بامیان اختلاف نظر وجود دارد. یکی از نظریاتی که در این مورد وجود دارد، دفن شدن این مجسمه در اثر زلزله‌ای است که قرن‌ها پیش اتفاق افتاده است.

طبق مدارك و اسناد رسمي، افغانستان در سال 1350 شمسی داراي 6 موزه معروف بوده كه عبارتند از :
1. موزيم كابل با 6033 قطعه آثار نمايشي
2. موزيم قندهار با 707 قطعه آثار نمايشي
3. موزيم مزار شريف با 735 قطعه آثار نمايشي
4. موزيم هرات با 442 قطعه آثار نمايشي
5. موزيم غزني با 4000 قطعه آثار نمايشي
6. موزيم ميمنه با 3000 قطعه آثار نمايشي

به احتمال قوي بسياري از اين آثار گرانبها و ميراث فرهنگي و ملي كشور و مردم افغانستان در دوران جنگهاي سی ساله به غارت رفته يا نابود شده اند.ولی آنچه مهم است کمی دلسوزی مقامات و مسئولین است تا از نابودی هرچه بیشتر این پیشینه های تاریخی کشورمان تلاش نمایند.

>>>   سلام خواننده گان عزیز!
فهرست آثار تاریخی کابل
آرامگاه تیمورشاه
مسجد عیدگاه
بوستان‌سرای، آرامگاه امیر عبدالرحمن‌خان
باغ بابر
باغ لطیف
زیارت شیخ سعدالدین احمد انصاری
آرامگاه و مسجد حاجی صاحب پایمنار
آرامگاه میرزا عبدالقادر بیدل در محلهء یکه ظریف خواجه رواش
آرامگاه میرزا ظریف مامای میرزاعبدالقادر بیدل در محلهء یکه ظریف خواجه رواش
آرامگاه سید جمال‌الدین افغانی
مسجد چوبفروشی
آرامگاه نادرشاه شهید
آرامگاه اعلیحضرت محمد ظاهرشاه
مسجد شریف علیا
مسجد ملا محمود
مسجد گدری
مسجد سه‌دکان چنداول
دیوارهای سرکوه شیردروازه و آسمائی
بالا حصار کابل
قصر دارالامان
زیارت آستانه واقع دارالامان (حضیرهء اجداد مرحوم استاد سید محمد داؤد الحسینی)
کاخ کوتی‌باغچه و برج های درون ارگ
قصر چهلستون
منار علم و جهل
منار عبدالوکیل خان
زیارت عاشقان و عارفان علیه رحمه
زیارت بابای خودی علیه رحمه
آثار تاریخی استان هرات
دژ اختیارالدین
نمازگاه‌های هرات
آرامگاه سلطان سید احمد کبیر علیه رحمه
آثار تاریخی استان بامیان
تندیس‌های بودا در بامیان
غارهای بامیان
[ آثار تاریخی استان هلمند
طاق بست
چاه بست
آرامگاه شهزاده حسین
آثار تاریخی استان قندهار
چهل‌زینه قندهار
آثار تاریخی استان غزنی
منارهای مسعود و بهرامشاه
موزه تپه سردار
آرامگاه سلطان محمود غزنوی
آرامگاه شریف خان
آرامگاه سنائی غزنوی
آثار تاریخی استان لوگر
آرامگاه ملک سبز علی صاحب
آرامگاه سید عبدالقادر نجات الله قلندر در هونی سیدان
آثا تاریخی استان پکتیا
بالاحصار گردیز
[ویرایش] آثار تاریخی استان ننگرهار
ساختمان سراج العمارت
آرامگاه امیر حبیب الله خان و امیر امان الله خان
آثار تارخی استان لغمان
قلعه سراج
زیارت مهتر لام بابا
آثار تاریخی استان پروان
استوپاهای دوره بودایی توپ دره
قصر جبل السراج
آثار تاریخی استان کاپیسا
استوپاهای چشمه معاذالله
آثار تاریخی استان سمنگان
تخت رستم
قصر جهان نما
بازار سرپوشیده حلم
آثار تاریخی استان بلخ
آرامگاه حضرت علی کرم الله وجهه در شهر مزار شریف
مسجد نه‌گنبد
خانقاه کلان دهدادی
آرامگاه امیر دوست محمد خان در صحن روضهء شریف
آثار تاریخی استان کندز
آرامگاه امام حسین (افغانستان)
تشکر دوست عزیز این معلومات را خواندید.
بااحترام پرکاش.

>>>   مردم غریب بامیان تا هنوز در مغاره های کو ه زندگی نموده و به فکر یک لقمه نان شب وروز شان هست .
دولت هم که از سر تا پا به فساد و قوم گرای خودش غرق است .
معلوم دار است که اثارهای باستانی سرقت میشود .
ازبیگانه چه گیله .جمال

>>>   جمال جان :
تمام مقبره ها، مساجد وهر ساختمان دیگر شامل آبدات تاریخی نمیشوند زیرا هر بنائیکه قدامتش از صد سال بیشتر بوده و سبک هنری دوره خاصی را تمثیل نماید در زمره آبده تاریخی شمرده میشود، نظر به معلومات شما ظاهر شاه بابای ملت فقط سال گذشته وفات نموده است نه صد سال قبل.
تمنا

>>>   ما در چه يك دنياي زندگي ميكنيم كه هنوذ ميان أثار باستاني و قبر وطن فروشانيكه كه هزار سال افغانستان را به عقب برگردانده گرفته نميتوانيم
علي  

>>>   ارامگاها صرف به این خاطر در تاریخ افغانستان خیلی مهم و با ارزش است که از ان شواید تارخی را از انطریق میتوان دریافت
و تاریخ بعضی مطالب را تاریخ بندی میتوان کرد.

>>>   سلام به همه دوستان ساید!
اگر مبالغه نشده باشد در معدن مس عینک وبه خصوص در مسبر حفر کنی ان که به عمق پاینتر از صد الی دو صد متر میباشد اصلاً آثار باستانی وجود نداشته و در محدوده کوهستانهای منطقه عینک بدون قریه بنام آیپران که در آن هم به جز چندفامیل وجود دارد وقدامت آن بیش از صدسال نمیشود وحفریات معدن مذکور سالهای قبل توسط مهندسهای وقت کاملاً آماده استخراج شده بود که بنا به مشکلات امنیتی وقت از استخراجش دولت ومردم استفاده نتوانست . و دروازهای دخولی آن قصداً مصدود گردید تا شبکه های درونی معدن وسیستم اتصالی آن از آصیب های طبیعی و جنگی محفوظ نگهداشته شده باشد به فکر من اکنون چینایی ها بیدون کدام حفریات اضافی راساً شروع به استخراج نموده اند نه به حفریات اضافی وضباع وقت ومعدن عینک یک زیر بنا ملی بوده نه آثار تاریخی . به پوزش از شما همکاران سایتی انتقادم کدام جبنه نداشته .(من یک گارگر وخت استخراج معدن بودم )

>>>   به مردم بامیان توجه نمیشه ، به آثار آن که محال است، تازه میترسم کرزی شبی با توب وتانگ خود نیاید وآثار باقی مانده را هم خراب کند به بهانه اینکه تروریست در بامیان پیدا شده.
هاهاهاااااااااااااااااااااااااااااااااااااااههههههها ااهههههها هاهاااها
دایزنگی

>>>   به بامیان توجه شده است طالیب آمد شاه ما مه خراب کرد کرزی شا ما مه روان کرد.
ازنظر این جانب هردو باهم فرق ندارد ان شاه ما مه هم
خاصیت نداشت این هم خاصیت ندارد بدیدن آن خارجی می آمد به دیدن این هم خارجی ها می آید.
تشکر کرزی عزیر
امین با میان

>>>   اگر تاریخ اسیاه میانه را خوب مطاله کنید اصلا هزاره ها هیچ رابطه
بساختن بت بامیان ندارند.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است