طوری که می دانید در کنار مشکلات دیگری که دامنگیر افغانستان است یکی از بزرگترین مشکلات مشکل فساد اداری در این کشور است که بر اساس آمارهای ارایه شده از جانب پوهشگران است.

افغانستان از جمله کشورهایی است که فساد اداری در آن به اوج خود رسیده و در این کشور بیداد می کند. فساد در عرصه مالی و اقتصادی، غصب و تصاحب اراضی دولتی و اوقاف اختلاس و رشوه گیری معاشات غیر متوازن در میان کارکنان دولتی و خصوصی طوری که یک شخص حقوق ماهوارش مصرف نان خشک او را پوره نمی کند و دیگری ماهوار چندین برابر او حقوق و معاش ماهیانه می گیرد تا جایی که گفته می شود معافیت در این کشور به یک فرهنگ تبدیل گردیده است و قانون درکشور تطبیق نمی شود و یا کمتر تطبیق می شود که از جمله در اینجا می توان به موارد زیر بطور خلاصه اشاره نمود:

فساد های بزرگ در عقد قراردادهای کلان که خارجی ها نیز در آنها دخیل اند خویش خوری ها، سمت گرایی ها و غیره چنانچه می توان گفت به حدی دامنه فساد در افغانستان گسترش یافته که متاسفانه در تمام ابعاد زندگی جامعه افغانستان ریشه دوانده و گسترش پیدا کرده که از این ناحیه صدمات جبران ناپذیری بر پیکر این کشور وارد ساخته است و مشکلات معادل مشکل تروریزم ایجاد کرده است زیرا تروریست ها از بیرون به افغانستان حمله می کنند و کشور را خراب و فرزندان اش را می کشند و از این طریق می خواهند بین مردم و دولت بیشتر فاصله ایجاد کنند ولی مفسدان مالی و اداری از درون کشور را خراب کرده و سبب مایوسی و دوری مردم از دولت می گردند و همچنین مانع کمک های جهانی به افغانستان می گردند زیرا دنیا به کشوری که در آن فساد به اوج خود رسیده باشد دیگر کمک نمی کند زیرا دنیا نمی خواهد کمک های آنها به جیب اشخاص و افرادی بیافتد که نه به نفع مردم و نه کشور افغانستان تمام شود و نه بتواند دردی را دوا کند.

بطور مثال چند نمونه از فساد اداری را در اینجا یاد آوری می کنیم تا ذهن نشین همه گردد.
1 - قضیه کابل بانک که از آن میلیون ها دالر سرقت و سوء استفاده صورت گرفت و هنوز پول آن باز بطور کامل گردانده نشده است. 2- موضوع پشتنی تجارتی بانک که قضیه آن تا هنوز فقط به مقام های قضایی کشور ارجاع گردیده و بس 3- عدم تحویل دهی مالیه شرکت های مخابراتی در حالی که روزانه پول های زیادی را از مردم بعنوان مصرف تلیفون می گیرند. 4- عدم پرداخت اجاره زمین های دولتی 5- عدم پرداخت تضمینات دولتی که ضمانت کرده اند 6- مشکل محصول گمرکی (اموال ایساف) که از بندرهای کشور به داخل وارد می گردند و زیر نام معافیت از گمرک از آنها سوء استفاده صورت می گیرد و محصول گمرکی به دولت پرداخت نمی گردد و تحت این نام سوء استفاده صورت می گیرد. 7- قراردادهای بزرگ تحت نام باز سازی و اکمالاتی که بدون کدام نظارت عقد می گردد که نمونه آنها ساخت و ساز سرک های شهری و حلقه ای و قراردادهای لوجستیکی با مراکز دولتی و موسسه های خارجی در کشور است.8- غصب اراضی دولتی و اوقاف در مر کز و ولایات 9- عدم پرداخت قرضه های دولتی به وقت و زمان اش و ده ها و صدها موضوعات دیگر را می توان یاد کرد.

گر چه تا حالا مسوولان دولتی می گویند: اقدام ها جهت جلوگیری از فساد اداری از جانب دولت صورت گرفته است ولی این اقدام ها کافی نبوده و نتیجه چشمگیری همراه نداشته است چنانچه در حال حاضر تقریبا چندین اداره در چوکات رسمی دولت در ارتباط به مبارزه علیه فساد اداری کار می کنند که این مراکز به جای نتایج مثبت بعضا باعث تشتت و پراکندگی بیشتر گردیده و سبب مصارف زیادتری برای دولت نیز شده و کارایی چندانی هم تا حالا از خود نشان نداده اند و آخرین تشکیلاتی را که دولت علیه فساد اداری نام گذاشته در سال 1390 هجری خورشیدی از جانب رییس جمهور وقت کشور منظور گردیده که این اداره ادعا دارد تا حالا کار های موثری را در عرصه مبارزه علیه فساد انجام داده و یا در حال انجام است. از جمله کارکردهای خود دستگیری تعداد از رشوت گیرندگان و تکمیل پرونده های عده از متهمان به فساد اداری و سپردن پرونده های آنها به مراجع قضایی استرداد و جلوگیری از فروش بعضی از اراضی دولت و اوقاف و غیره را ادعا دارد. بهر صورت اگر هم فکری و هماهنگی میان اداره های دولتی موجود می بود شاید در این مدت کارهای موثر تر و بیشتری انجام می توانست شود زیرا به خوبی باید دانست که شرایط موجود دیگر به افغانستان دوباره مساعد نخواهد شد.

چنانچه اگر افغانستان نتواند از شرایط موجود درست استفاده کند زمان را از دست خواهد داد و به نظر دنیا، افغانستان هیچگاه از کشورهای فقیر دیگر دنیا فرق نخواهد داشت که از امتیاز کمک های وافر جهانی بهره مند گردد. افغانستان با بنگلادیش و یا تاجیکستان چه فرق دارد که سالانه بتواند میلیاردها دالر از کمک های جامعه جهانی بهره مند گردد که در همین ارتباط روزی با وزیر ترانسپورت تاجیکستان که حفاظت از سرک ها مربوط به همین وزارتخانه است صحبت می کردم شکایت از موترهای لاری و بارکشی جانب افغانستان داشت که با تناژ بلند خلاف پرنسیب و موافقتنامه میان دو کشور بارگیری می کنند که باعث خرابی سرک ها و جاده های داخل تاجیکستان و افغانستان می گردند.

او می گفت: جامعه جهانی جهت ساختن جاده ها را طوری که به افغانستان کمک می کند به ما کمک نمی کند و ما باید سرک ها و جاده های داخل تاجیکستان را از عواید داخلی خود بسازیم که این گفته او یک حقیقت است و بیانگر این است که شانس طلایی و خوبی که به افغانستان مساعد گردیده است باید افغانستان از آن خوب استفاده کند و فرصت را از دست ندهد و جلوی فساد اداری را هر طوری که می شود باید بگیرد چه دنیا به کشوری که به فساد آغشته باشد کمک نمی کند و در این عرصه در قدم اول می بایست هماهنگی های لازم میان همه اداره های دولتی ایجاد گردد و انسان های پاک و عدم آلوده به فساد استخدام گردند و در امر ریشه کن ساختن فساد دولت تصمیم قاطع و به موقع اتخاذ نماید و به سطح ملی دولت و ملت دست به دست هم داده در امر ریشه کن سازی فساد اقدام های عملی انجام دهند و دولت با برنامه ریزی و برنامه های عملی به ملت آگاهی بیشتری دهد و از مردم بخصوص دانشمندان و دانشگاهیان و محصلان، معلمان و متعلمان کمک بخواهد تا در امر ریشه کن سازی این پدیده شوم و آگاهی دادن به مردم دولت را کمک نمایند به خصوص بعد از اینکه دولت به جامعه جهانی تعهد کرده است که جلوی فساد را بگیرد و بطور شفاف عمل کند و ریشه فساد را برکند در غیر آن صورت اگر دولت نتواند جلوی فساد را بگیرد خدای نخواسته اگر تروریزم نتواند افغانستان را از پای در بیاورد فساد افغانستان را از پای در خواهد آورد که از خداوند(ج) می خواهیم ملت افغانستان را از شر فساد در امان داشته باشد.


سید محمد خیرخواه

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است