کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی مطابق فرمان (40) مورخ 25/4/1394 رییس جمهوری اسلامی ایجاد شد و هدف این ایجاد این کمیسیون زمینه سازی برای برگزاری انتخابات آزاد، شفاف و عادلانه، جلوگیری از تخطی ها، تخلفات و تقلبات انتخاباتی، تامین شفافیت در مراحل مختلف روند انتخابات، احیای اعتماد مردم بر روند انتخابات و چند مورد دیگر، بوده است.

در حدود یک ماه فعالیت کار کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی، کمیسیون موفق به اصلاح موارد زیر در روند انتخابات افغانستان شد و طرح تعدیل قانون انتخابات و قانون تشکیل، وظایف و صلاحیت های کمیسیون انتخابات و شکایات انتخاباتی، نیز آماده شده و به حکومت وحدت ملی سپرده شده است. موارد اصلاحی که از سوی کمیسیون خاص اصلاحات نظام انتخاباتی، در سیستم انتخابات صورت گرفته است قرار ذیل می باشد:

1. نظام انتخاباتی: با در نظر داشت این که نظام فعلی افغانستان (رای واحد غیر قابل انتقال یا SNTV) پاسخگوی نیازمندی های کنونی افغانستان نمی باشد. نظام SNTV یک سیستم متروک است و باید تغییر یابد. در سیستم رای واحد و غیر قابل انتقال اکثریت آرای رای دهنده ها ضایع می شود. چنانچه اعضای فعلی مجلس نمایندگان حدود 38 درصد رای مردم را بدست آروده بودند.

نظام انتخاباتی باید طوری تغییر نماید تا سهم گیری و رشد احزاب سیاسی را باعث گردیده و نقش موثر احزاب سیاسی را در سیستم دولت داری افغانستان مساعد سازد.

نظام انتخاباتی فعلی (رای واحد و غیر قابل انتقال –SNTV ) به نظام موازی طوری تغییر یابد که یک ثلت کرسی های مجلس نمایندگان به آن احزاب سیاسی اختصاص یابد که دقیقا طبق احکام قانون احزاب سیاسی و سایر اسناد تقنینی در زمینه، ایجاد شده و فعالیت می نمایند. احزاب سیاسی لیست های باز دارای ارجحیت نامزدان شان را برای انتخابات مجلس نمایندگان ارایه نمایند. حوزه انتخاباتی برای نامزدان احزاب سیاسی تمام کشور باشد. احزاب سیاسی که اقلاً 3 درصد آرای ریخته شده به نفع احزاب سیاسی را بدست آورند، شامل رقابت انتخاباتی شوند.

در چنین نظام انتخاباتی تعداد کرسی های مجلس نمایندگان 250 می باشد و از جمله: 10 کرسی (به شمول 3 زن) برای کوچی ها، یک کرسی برای اهل هنود، یک ثلث کرسی ها برای احزاب سیاسی و متباقی کرسی ها (به شمول 65 زن) برای نامزدان مستقل اختصاص می یابد. احزاب سیاسی شمولیت زنان را در لیست های نامزدان شان رعایت می کنند. عضو مجلس نمایندگان که به حیث کاندید حزب سیاسی وارد شورای ملی شده، در صورت ترک و یا اخراج شدن از حزب مربوطه، کرسی اش را از دست داده و به عوض وی نامزد بعدی لیست آن حزب، عضویت مجلس نمایندگان را کسب می کند.

2. حوزه های انتخاباتی: برای نامزدان مستقل انتخابات مجلس نمایندگان، حوزه های انتخاباتی در داخل ولایت، بر مبنای نفوس به حوزه های کوچک دارای یک تا 5 کرسی تقسیم شود.
3. فهرست رأی دهنده ها و رای دهی: فهرست رأی دهنده ها بر اساس تذکره تابعیت ترتیب شود. با درک این که تعدادی از شهروندان کشور تا اکنون، تذکره تابعیت ندارند، کمیسیون مستقل انتخابات، ترتیبات خاص اصولی دیگری را جهت ثبت نام شان در فهرست رای دهنده ها صرف برای انتخابات سال 2016 اتخاذ نماید. واجدان شرایط رای دهی، شخصا به مراکز رأی دهی حضور یافته، ثبت نام نمایند.

هیچ شخص نمی تواند بیش از یک بار نام خود را در مراکز ثبت نام در فهرست رای دهنده ها ثبت نماید. رای دهنده مکلف است در مرکز رای دهی ای که نام او در فهرست رای دهندگان در چ گردیده است، رای دهند. رای دهنده مکلف است جهت حصول ورق رای دهی، تذکره تابعیت و یا سندی که توسط کمیسیون به منظور تثبیت هویت او مشخص گردیده است، ارایه نماید. بدون موجودیت فهرست رای هنده ها در سطح کشور، هر حوزه انتخاباتی و به خصوص در هر مرکز رای دهی، انتخابات برگزار شده نمی تواند. حکومت، مردم را به اخذ تذکره تابعیت تشویق و سهولت های لازم را در این رابطه فراهم سازد. تذکره الکترونیکی می تواند وسیله خوب جلوگیری یا اقلا کاهش تخلفات و تقلب های انتخاباتی شود. بنابراین حکومت در اسرع وقت ممکن توزیع تذکره الکترونیکی را آغاز کند. کارت های رای دهی موجود در پرنسیپ باطل گردد.

4. شرط تحصیلی برای عضویت در مجلس نمایندگان: با در نظر داشت این که برای افراد بی سواد و کم سواد مشکل است در امر قانون گذاری و نظارت بر اعمال سایر ارکان و اداره های دولتی، موفقانه عمل نمایند و با درک این که برای عضویت در شوراهای ولایتی و ولسوالی شرط فراغت صنف دوازدهم قید گردیده و هم تحصیلات اکثریت علمای دینی در سطح فوق بکلوریا قبول شده، برای عضویت در مجلس نمایندگان شرط تحصیلی فراغت از صنف چهاردهم تسجیل شود.

5. مرکز رای دهی: به منظور دسترسی سهل رای دهنده ها به مراکز رای دهی، بر تعیین مراکز رای دهی، تجدید نظر صورت گیرد. این امر در طرزالعمل های مربوط از جانب کمیسیون مستقل انتخابات به طور جدی باز نگری شود.

6. ترکیب کمیته گزینش: اعضای کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی طور ذیل اصلاح شود: یک عضو دادگاه عالی به حیث عضو، یک عضو بورد تعیینات خدمات ملکی، به حیث عضو، یک عضو کمیسیون نظارت بر تطبیق قانون اساسی، به حیث عضو، نماینده منتخب نهادهای جامعه مدنی، به حیث عضو، نماینده منتخب نهادهای مدنی امور زنان، به حیث عضو؛ نماینده منتخب نهادهای رسانه ای، به حیث عضو، یک عضو کمیسیون حقوق بشر، به حیث عضو اعضای کمیسیون حقوق بشر، کمیسیون نظارت بر تطبیق قانون اساسی و بورد تعیینات خدمات ملکی برای عضویت در کمیته گزینش، با در نظر داشت مشارکت ملی توسط کمیسیون های مربوط در مشوره با رییس دادگاه عالی تعیین گردند. رییس کمیته گزینش توسط اعضای آن انتخاب شود.

7. کمیسیون انتخابات: تعداد اعضای کمیسیون انتخابات (7) تن و با در نظر داشت ترکیب مشارکتی و جنسیتی طور ذیل تعیین شوند: 3 تن برای 5 سال؛ 4 تن برای 3 سال.
اعضای کمیسیون انتخابات باید دارای تحصیلات حداقل لیسانس، 5 سال تجربه کار در اداره های دولتی و غیر دولتی و سن 35 سال بوده و حین ارایه در خواست برای عضویت کمیسیون انتخابات، عضویت کدام حزب سیاسی را نداشته باشند. رییس کمیسیون انتخابات برای دو سال و شش ماه و معاون و منشی برای یک سال توسط اعضای آن از طریق رای دهی سری و مستقیم انتخاب شوند. اعضای کمیسیون مستقل انتخابات، برای دوره های بعدی طبق احکام مندرج این ماده برای مدت 5 سال تعیین می گردند.

8. مکانیزم رسیدگی به اعتراضات و شکایات انتخاباتی: کمیسیون مرکزی شکایات انتخاباتی: تعداد اعضای کمیسیون مرکزی شکایات انتخاباتی (5) تن و با در نظرداشت ترکیب مشارکتی و جنسیتی طور ذیل تعیین می شوند: 2 تن برای مدت 5 سال؛ 3 تن برای مدت 3 سال.

اعضای کمیسیون مرکزی شکایات باید دارای تحصیلات حداقل لیسانس در رشته های حقوقی و فقهی، 5 سال تجربه کار در ادارات دولتی و غیر دولتی و سن 35 سال بوده و حین ارایه در خواست برای عضویت کمیسیون مرکزی شکایات، عضویت کدام حزب سیاسی را نداشته باشند. رییس کمیسیون مرکزی شکایات برای 2 سال و 6 ماه و معاون و منشی برای یک سال توسط اعضای آن از طریق رأی دهی سری و مستقیم انتخاب شوند.

اعضای کمیسیون مرکزی شکایات برای دوره های بعدی طبق احکام مندرج این ماده برای مدت 5 سال تعیین می گردند. به منظور تأمین شفافیت هر چه بیشتر در امر رسیدگی به اعتراضات و شکایات ناشی از تخطی ها، تخلفات و تقلبات انتخاباتی و جلب حمایت مالی و تکنیکی جامعه بین المللی، حکومت می تواند حضور 2 تن متخصص بین المللی را به حیث اعضای بدون حق رای در کمیسیون مرکزی شکایات انتخاباتی، از سازمان ملل متحد تقاضا نماید.

2. کمیسیون های ولایتی شکایات: به منظور رسیدگی به اعراضات و شکایات انتخاباتی، یک ماه قبل از روز ثبت نام نامزدان انتخابات، در هر ولایت کمیسیون شکایات به ترکیب ذیل ایجاد گردد: نماینده کمیسیون شکایات انتخاباتی به حیث رییس، نماینده کمیسیون حقوق بشر به حیث عضو و نماینده کمیسیون انتخابات به حیث عضو

3. کمیسیون ولایتی: رسیدگی به اعتراضات و شکایات انتخاباتی دارای وظایف و صلاحیت های ذیل می باشد: رسیدگی به اعتراضات انتخاباتی در سطح ولایت؛ رسیدگی به شکایات انتخاباتی در سطح ولایت؛ ارجاع مسایل جرمی انتخاباتی جهت بررسی بیشتر به کمیسیون مرکزی شکایات انتخاباتی کمیسیون ولایتی شکایات، رسیدگی هایش را طی دو هفته انجام دهد.

9. به منظور پاسخگویی کمیسیون های انتخاباتی، حل معضلات میان کمیسیون انتخابات و کمیسیون مرکزی شکایات انتخاباتی و تامین شفافیت در روند انتخابات، کمیته شفافیت به ترکیت ذل ایجاد شود: یک عضو دادگاه عالی به انتخاب شورای عالی دادگاه، به حیث رییس، معاون دادستانی کل در امور تحقیق، به حیث عضو، یک عضو کمیسیون حقوق بشر به انتخاب آن کمیسیون، به حیث عضو؛ یک عضو کمیسیون انتخابات به انتخاب آن کمیسیون، به حیث عضو؛ یک عضو کمیسیون شکایات به انتخاب آن کمیسیون، به حیث عضو

کمیته شفافیت صلاحیت داشته باشد تا موارد اختلافی میان کمیسیون انتخابات و کمیسیون مرکزی شکایاته انتخاباتی و اعتراضات و شکایات علیه اعضای کمیسیون انتخابات، کمیسیون مرکزی شکایات و مسوولان درجه اول دارالانشاهای آن ها را بررسی و فیصله کند. فیصله های کمیته شفافیت در موارد انتخاباتی نهایی بوده و مسایل جرمی را به تعقیب عدلی معرفی نماید. بررسی مسایل جرمی بر نتایج انتخابات تاثیر وارد نکند. کمیته شفافیت بررسی هایش را طی یک هفته انجام می دهد.

10. سهم زنان: با در نظر داشت احکام اساسی در رابطه به تبعیض مثبت به نفع زنان و تقاضاهای ملاقات شده ها، سهم کرسی های زنان در شوراهای ولایتی و ولسوالی 25 درصد تسجیل شود.

11. استخدام کارکنان: به منظور ارتقای سطح شفافیت انتخابات، تامین پاسخگویی کارکنان انتخابات و کاهش مصارف انتخابات لازم است، کارکنان موقت انتخابات در مراکز و محلات انتخاباتی از جمله معلمان مکاتب، استادان موسسات تحصیلات عالی دولتی و کارکنان ادارات دولتی طبق طرزالعملی که از طرف کمیسیون وضع می گردد، استخدام شوند. همچنان حدود 3 درصد کارکنان انتخابات از جمله اشخاص دارای معلولیت استخدام شوند. کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی در مدت یک ماه که در دو کمیته کاری، مطالعه قانون انتخابات و مطالعه قانون تشکیل، وظایف و صلاحیت های کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی، کارهای خود را انجام داده اند.

در جریان یک ماه اعضای کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی به 7 ولایت که قبلا مراکز زون ها بوده، سفرهای را انجام دادند و در این سفرها با حدود 2000 تن از شهروندان افغانستان ملاقات صورت گرفته و مشوره ها و نظریات آنها را در موارد مختلف توسط اعضای کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی شنیده شده است که این تعداد شامل اعضای نهادهای جامعه مدنی، نهادهای زنان، شورای ولایتی و نماینده های احزاب سیاسی و غیره دیدار و نظریات آنان در رابطه به اصلاح انتخابات گرفته شده است.

همچنین اعضای کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی برای بهبود هر چه بهتر روند اصلاحات انتخاباتی با رهبران سیاسی و متنفذان و رهبران احزاب سیاسی به طور جداگانه ملاقات های را انجام دادند.

قابل ذکر است که این کمیسیون در جریان یک ماه کاری خویش با متخصصان خارجی در امور انتخابات و شخصیت های ملی نیز دیدار نموده اند و نظریات آنان را نیز در رابطه به انتخابات و اصلاحات انتخاباتی در شنیده اند که نظریات همه آنان را در بسته پیشنهادی نهایی خود در نظر گرفته اند.

پاسخگویی کارکنان انتخابات و کاهش مصارف انتخابات لازم است، کارکنان موقت انتخابات در مراکز و محلات انتخاباتی از جمله معلمان مکاتب، استادان موسسه های تحصیلات عالی دولتی و کارکنان ادارات دولتی طبق طرزالعملی که از طرف کمیسیون وضع می گردد، استخدام شوند. همچنان حدود 3 درصد کارکنان انتخابات از جمله اشخاص دارای معلولیت استخدام شوند. کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی در مدت یک ماه که در دو کمیته کاری، مطالعه قانون انتخابات و مطالعه قانون تشکیل، وظایف و صلاحیت های کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی، کار های خود را انجام داده اند.

در جریان یک ماه اعضای کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی به 7 ولایت که قبلا مراکز زون ها بوده، سفرهایی را انجام دادند و در این سفرها با حدود 2000 تن از شهروندان افغانستان ملاقات صورت گرفته و مشوره ها و نظریات آن ها را در موارد مختلف توسط اعضای کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی شنیده شده است که این تعداد شامل اعضای نهادهای جامعه مدنی، نهادهای زنان، شورای ولایتی و نماینده های احزاب سیاسی و غیره دیدار و نظریات آنان در رابطه به اصلاح انتخابات گرفته شده است.

همچنین اعضای کمیسیون خاص اصلاحات انتخاباتی برای بهبود هر چه بهتر روند اصلاحات انتخاباتی با رهبران سیاسی و متنفذان و رهبران احزاب سیاسی به طور جداگانه ملاقات هایی را انجام دادند.

قابل ذکر است که این کمیسیون در جریان یک ماه کاری خویش با متخصصان خارجی در امور انتخابات و شخصیت های ملی نیز دیدار نموده اند و نظریات آنان را نیز در رابطه به انتخابات و اصلاحات انتخاباتی در شنیده اند که نظریات همه آنان را در بسته پیشنهادی نهایی خود در نظر گرفته اند.

صدیق الله توحیدی

>>>   نظام چوپان گوسفندی نمیخواهیم :
طی دوره های قبلی جریانیکه بنام انتخابات به راه انداخته شدی نشانی ازدموکراسی نداشت که افغانستان اول نمره فساددرافغانستان شد.اکردروغ های شاخداردموکراتیک راکنارگذاشته به طرف دموکراسی واقعی حرکت داشته باشندبایداحزاب مفکوروی که نمایندگیهایش سرتاسرافغانستان حضورداشته باشدشامل انتخابات نمایند.احزاب ملتگرای یک یاچندولایت مفکوروی نیست تفرقه اندازیست میتواندمنحیث افرادمستقل شامل انتخابات شوندنه بنام حزب . احزابیکه علاقمندایجادحکومت ولایتی یاحکومت ملتی یاحکومت طالبی انداجنتهای کشورهای خارج مزدوری بیگانه دارندبه نفع افغانستان نیست تاحدامکان بنام طفیل و مکروب جامعه ازصف مبارزه رانده شوند. من به صفت یک فرددرانتخابات قبلی منحیث فردآزادبااستفاده ازآزادی بیان تبلیغات ضدپلوخوری ضدرشوتدهی به عامه وضدکاندیدبیسوادوضد...که مشتاق رهبریت سیاسی برسرنوشت جامعه بوده تلاش خودرکردم .موفقیت من منع پلودرانتخابات وردبیسواددرانتخابات بوده...درهرصورت حال مناظره و مباحثه دولتمردان ادامه داردمگرنتیجه نهایی رامردم ارزیابی کرده جواب بلی و نه راخواهندگفت .بهتراست دولت ازکلمه نه مردم سرازحال احتیاط نمایدکه عاقبت مرگ قدرت خواهدبود.
وطندار

>>>   جناب عاکفی مرد شایسته است.
ع

>>>   به نظر من درموجودیت کمسیون سمع شکایات ،کمیسیون شفافیت معنی ومفهومی ندارد وظایف شان مشابه است بهتر است کمسیون سمع شکایات تقویه شده کمسیون شفافیت ازطرح پیشنهادی حذف شود کمسیون شفافیت انگشت ششم بوده باعث تداخل وظیفوی میشود
مولاداد

>>>   عاکفی صاحب تاکنون کجا بودی ازعملگرد شما معلوم میشود که انسان وطن پرست هستی چطور اشرف غنی وعبداله شمارا پیدا نمود وبالای شما هردو رهگم اعتماد کرد؟؟؟؟؟؟ جالب وسوال برانگیز است
م

>>>   به نظرم طرح خوبی ارایه شده اما من یک بیشنهاد ویک سوال دارم.
بیشنهادـدرجه تحصیل فارغ ۱۴ ناقص است .موقف بارلامان خیلی بالا بوده درجه تحصیل هم متناسب آن باید حد اقل لساینس میبود. سوال ـگرچه با تاسف هنوز احزاب سیاسی ملی وطن شمول کم داریم امید این امتیاز برای انها زمینه ملی شدن وکشور شمول شدن را فراهم نماید.تعدد احزاب با یکجا شدن ها حد اکثر بیشتر از ده نباشد.اصل سوال: حوزه برای احزاب تمام کشور تعیین شده.اما هر ولایت نظر به نفو سش سهم معین دارد.احزابیکه کرسی در سطح کشور بدست میاورند.نماینده خود را چگونه از کدام ولایت انتخاب میکند.ایا حزب مذکور ازین ناحیه به مشکل مواجه نخواهد شد.اما به نظر من منحیث تجربه کار انتخابات یگانه راه باز هم همان راه بیشترین رای در ولایت خواهد بود اما این نیز یک مشکل دیگر را در رابطه به سهم ولایت خواهد داشت.ولی بلاخره با مشوره راه حل بیدا میکند. چون تجربه اول است مشکل خواهد داشت

>>>   به دوام بیشنهاد وسوال خود باید بگویم که مسٔله انتخابات بارلامانی بیشرو بعد از آن همه مسخره گی های ننگین انتخابات گذشته خیلی ها جدی وحساس است بخصوص اینکه مردم نهایت بی باور ونا امید ازانتخابات شدند چنانجه نتیجه انرا میبینیم که از آن چه به دست آمد.حالا یک بیچیده گی دیگر یعنی سهم دادن به احزاب سیاسی ـکاشکی به معنی واقعی کلمه تمام احزاب سیاسی افغانستان شمول میبودند.بر عکس اکثر شان فقط بشکل انجویی ساخته شده وفکر کنم تعداد شان بیشتر از صد میباشد چیزیکه در هیچ گوشه دنیا دیده نمیشود ترس من از اینست که با شنیدن این امتیاز احزاب جدیدی نیز سر بالا کنند.یعنی مشکل بالای مشکل اضافه شده مردم را ازین هم بیشتر سر در گم بسازند امید مسولین مربوظ از احتیاظ زیاد بادر نظر داشت عواقب آن کاربگیرند ومشوره زیاد با اهل خبره داشته باشند
ق ق یکی از موسسین اولین کمسیون انتخابات

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است